మంచి నిద్రకు అద్భుతమైన మందు!

ఈ కాలంలో హాయిగా నిద్రపోవడం కూడా అదృష్టమే. ఎంతో మంది నిద్రలేమితో సతమతమవుతుంటారు. నిద్ర పట్టాలని ఎన్నో మార్గాలు అనుసరిస్తుంటారు. కానీ ఏవీ చక్కని పలితాన్ని ఇవ్వవు. కొందరు ధ్యానం అంటారు అయిదు నిమిషాలు స్థిరంగా కూర్చోలేరు. మరికొందరు ఒత్తిడి అంటారు దానివల్ల నిద్రలేమి అంటారు దాని కోసం డాక్టర్లను సంప్రదిస్తారు. మందులు వాడుతూ నిద్రపోవడానికి ప్రయత్నిస్తారు. అలాంటి వాళ్ళు అలా మందుల వల్ల నిద్రకు అలవాటు పడి తరువాత వాటిని వాడటం ఒక్కరోజు ఆయన ఇక నిద్ర ఖరాబ్. మళ్లీ నిద్ర రాదు, పట్టదు. ఇంకొందరికి ఆలోచనలు.  జీవితం గూర్చి, భవిష్యత్తు గూర్చి.మరికొందరికి ఓర్వలేనితనం వల్ల నిద్ర పట్టదు. చెప్పుకోవడానికి, వినడానికి కాస్త ఆస్చశ్రయంగా అనిపించినా ఇది నిజం. ఒకరు ఎదుగుతున్నారంటే భరించలేని వాళ్ళుంటారు. వాళ్ళు ఎప్పుడూ ఇతరులు ఎదిగిపోతున్నారని ఆలోచిస్తూ తమ సమయాన్ని వృధా చేసుకుంటారు. ఇదే కోవకు చెందినవాళ్ళు మరికొందరు ఉంటారు. ఇంకొందరు అయితే చాటింగ్ లు, బ్రౌజింగ్ లు, అనవసరపు పనులు చేస్తూ చేతులారా నిద్రను దూరం చేసుకుంటారు. ఇట్లా కర్ణుడి చావుకు కారణాలు అనేకం అన్నట్టు. నిద్ర పట్టకపోవడానికి కూడా బోలెడు కారణాలు ఉన్నాయి. అయితే నిద్రకు ఒక చక్కని మందు ఉంది. అదేంటో తెలియాలి అంటే కింద విషయం చదవాలి. అనగనగా ఒకరాజు. ఆయన గొప్పవాడు. రాజ్యం ఉంది, సంపదలు ఉన్నాయి, కీర్తి ప్రతిష్టలు ఉన్నాయి. సకల సౌభాగ్యాలు ఉన్నాయి. కానీ ఆయనకు లేనిది ఒకటే నిద్ర. నిద్ర పట్టదు. పరుపు మీద పడుకుని దొర్లి దొర్లి పెడతాడు. కానీ నిద్ర రాదు. ఒకరోజు రాత్రిపూట నిద్రపట్టక తోటలోకి వెళ్ళాడు. ఆ తోటకు ఆనుకుని అడవి ఉంది. ఆ అడవి నుండి ఆ వేళ ఏదో శబ్దం వస్తోంది. ఈ సమయంలో ఎవరో చూడాలి అనుకుని తోట నుండి అడవిలోకి వెళ్ళాడు రాజు. ఆ అడవిలో ఒక వ్యక్తి చెట్టు నరుకుతూ కనిపించాడు. వెన్నెల వెలుగు ఉండటంతో పని జరుగుతోంది.  "నువ్వు రాత్రిపూట నిద్రపోకుండా చెట్టు నరుకుతున్నావు. నీకు నిద్ర పట్టదా" అని అడిగాడు రాజు. రాజు సాధారణ బట్టలు వేసుకుని ఉండటంతో ఆ వ్యక్తి అతన్ని రాజు అనుకోలేదు. "ఎందుకు రాదు అలా పడుకుంటే కొన్ని సెకండ్లలోనే .శవం మాదిరి నిద్రపోతాను. కానీ పని జరిగితేనే డబ్బులొస్తాయి. కాబట్టి తప్పదు పని చేయాలి" అన్నాడు ఆ వ్యక్తి. "ఏంటి సెకండ్లలోనే నిద్ర వచ్చేస్తుందా నేను నమ్మను" అన్నాడు రాజు. "నమ్మకపోతే నేను ఏమి చేయలేను" అన్నాడు ఆ వ్యక్తి. "ఒకపని చేద్దాం. నేను నీ బదులు చెట్టు నరుకుతాను. నువ్వు సెకండ్లలోనే నిద్రపోతా అన్నావుగా నిద్రపో చూద్దాం" అన్నాడు రాజు. ఆ వ్యక్తి సరేనని గొడ్డలి రాజుకు ఇచ్చి చెట్టుకింద అలా పడుకుని నిమిషంలోపలే గురక పెట్టి నిద్రపోయాడు. "పట్టు పరుపులు, మెత్తని దుప్పట్లు అన్ని ఉన్నా నాకు నిద్ర రాదు. వీడు చెట్టు కిందనే ఇట్లా ఎలా నిద్రపోయాడు" అనుకున్నాడు రాజు. ఆ తరువాత వాడికి మాట ఇచ్చాను కాబట్టి చెట్టు నరకాలి అనుకుని చెట్టు నరికేసాడు. అలవాటు లేని పని అవ్వడం వల్ల చేతులు బొబ్బలెక్కాయి. చెమటతో శరీరం తడిసి ముద్దయ్యింది.అలసట కలిగింది. కాళ్ళు, చేతులు లాగేసాయి. మెల్లిగా ఆ వ్యక్తి దగ్గరకు వెళ్లి అతడి పక్కనే అలా నడుము వాల్చాడు. నిమిషంలోపలే హాయిగా నిద్రపోయాడు. ఉదయాన్నే రాజుకు మెలకువ రాగానే అనుకున్నాడు. మనిషికి శారీరక కష్టమే మంచి నిద్రను ప్రసాదిస్తుంది అని.  కాబట్టి చెప్పొచ్చేది ఏమిటంటే మంచి నిద్ర కావాలి అంటే కష్టపడి పనిచేయాలి. దురదృష్టం కొద్దీ ఈ కాలంలోప్రతి ఇంట్లో పని దొంగలు ఎక్కువ ఉంటున్నారు. పని మనుషులను పెట్టుకోవడం కూడా అందుకు ఓ కారణం. మనిషి శరీర ఆరోగ్యానికి, మంచి నిద్రకు ఏ వైద్యుడు ఇవ్వలేని గొప్ప ఔషధం కష్టం. అందుకే కష్టపడాలి. నష్టం ఏమి ఉండదు. ◆ వెంకటేష్ పువ్వాడ  

తల్లిదండ్రులే చేతులారా పిల్లల జీవితాలు నాశనం చేస్తున్నారు.. కారణాలు ఇవే!

పిల్లలను పెంచడానికి తల్లిదండ్రులు చాలా కష్టపడాలి. ఒక్కోసారి పిల్లలు చేసే అల్లరిని, వారు చెప్పే కట్టు కథలను తెలివిగా ఎదుర్కోవలసి ఉంటుంది. మరికొన్నిసార్లు పిల్లలు చేసే తప్పులను, మోసాన్ని తట్టుకోవలసి వస్తుంది,  కొన్నిసార్లు  పిల్లల డిమాండ్లను నెరవేర్చవలసి ఉంటుంది. చాలామంది తల్లిదండ్రులు తమ పిల్లల విషయంలో చేస్తున్న ప్రతిదీ వారి మంచికోసమేనని, అది మంచి పనేనని భావిస్తుంటారు. దానికి అనుగుణంగానే నిర్ణయాలు కూడా తీసుకుంటారు. కానీ చాలా మంది తల్లిదండ్రులు తమకు తెలియకుండానే మంచి అనే భ్రమలో పిల్లల జీవితాన్ని చేతులారా నాశనం చేస్తున్నారు. దీనికి సంబంధించి విషయాలను పేరెంటింగ్ నిపుణులు, కౌన్సిలర్లు కూడా వెల్లడిస్తున్నారు. తల్లిదండ్రులు తమ పిల్లల విషయంలో చేస్తున్న తప్పులేంటో తెలుసుకుంటే.. నిర్ణయాలు.. తల్లిదండ్రులు తమ పిల్లలకు ఏది కావాలంటే అది చేయనివ్వమని నిర్ణయాలు పూర్తీగా పిల్లల చేతుల్లో పెట్టడం  తరచుగా కనిపిస్తుంది. పిల్లలు  తమ కెరీర్‌లో ఏమి కోరుకుంటున్నారు, వారికి ఏమి కావాలి, పిల్లలు కోరుకుంటున్నది ఏంటి?  ఈ విషయాలన్నింటికి సంబంధించి  తల్లిదండ్రులు చాలావరకు పిల్లల ఇష్టానికి వదిలేశాం అని చెబుతూ ఉంటారు.  పిల్లల ఇష్టమే మా ఇష్టం, మేము మా అభిప్రాయాలు పిల్లల మీద రుద్దడం లేదు. అని చెప్పుకుంటూంటారు కూడా.   ఈ కారణంగానే పిల్లల కెరీర్, వారి భవిష్యత్తుకు సంబంధించిన విషయాలు వారి చేతుల్లోనే పెడుతుంటారు. కానీ ఇది సరైన పద్దతి కాదని పేరెంటింగ్ నిపుణులు, కౌన్సిలర్లు అంటున్నారు. తల్లిదండ్రుల తప్పేంటి? చాలామంది తల్లిదండ్రులు పిల్లలు ఏది అడిగినా దానికి నో చెప్పరు. దీనికి కారణం పిల్లలు ఇష్టమైన రంగంలో చాలా ఆసక్తి చూపిస్తారని దీని వల్ల వారు సులువుగా కెరీర్ లో విజయం సాధించి సెటిల్ అవుతారని నమ్మడం. కొందరు తల్లిదండ్రలు అయితే తమ పిల్లలు ఆసక్తి చూపించిన రంగంలో వారిని చేర్చి ప్రోత్సహించడానికి లక్షలాది రూపాయలు పోయడానికి అయినా సిద్దంగా ఉంటారు. కానీ పిల్లలు కెరీర్ లో విజయం సాదించలేకపోతారు. దీనికి కారణాన్ని పేరెంటింగ్ నిపుణులు కింది విధంగా చెప్పుకొచ్చారు. ఇప్పటికాలం తల్లిదండ్రులు  చాలా బిజీ జీవితాలు గడుపుతున్నారు. పిల్లలకు ఏ లోటూ రాకూడదని లక్షలాది రూపాయలు ఖర్చుపెట్టడానికి అయినా సిద్దమవుతారు. కానీ ఇక్కడ అందరూ తెలుసుకోవలసిన విషయం ఏంటంటే తల్లిదండ్రులు పిల్లలకు సమయం కేటాయించడం లేదు. ఆ లోటు భర్తీ చేయడానికి, అది బయటకు కనిపించకుండా ఉండటానికి వారు డబ్బును అడ్డు పెట్టుకుంటున్నారు. డబ్బుతో పిల్లలు విజయం సాధిస్తారని అనుకుంటున్నారు. కానీ ఇది చాలా పెద్జ తప్పు. చిన్న తనం నుండే తల్లిదండ్రులు తమ పిల్లలకు సరైన మార్గనిర్దేశకత్వం చేస్తూంటే అది వారి జీవితాన్నిసరైన దిశలో తీసుకెళ్తుంది. కేవలం డబ్బు వెచ్చింది పిల్లల బాగోగులను చూడటం అంటే అది కృత్రిమంగా పిల్లలను పెంచడం లాంటిది. అదే పిల్లలు చిన్నతనంలో ఉన్నప్పటి నుండి వారి జీవితాన్ని  తోడ్పాటు ఇస్తూ వారి ఆలోచనలు సరైనవా కాదా అని వారితోనే చర్చింది ఆ తరువాత నిర్ణయం తీసుకునే అదికారం పిల్లలకు ఇస్తే అప్పుడు పిల్లలకు తమ జీవితంలో సాధించాల్సింది ఏంటి అనే విషయం మీద స్పష్టత వస్తుంది. అలా కాకుండా పిల్లల జీవితం ఎదగడానికి కేవలం డబ్బు సరిపోతుందని తల్లిదండ్రులు బావిస్తే అది చాలా పొరపాటు అవుతుంది.                                              *నిశ్శబ్ద.  

అమ్మాయిల టేస్టులు!

  ఈ కాలంలో అమ్మాయిలు బాగా అప్డేట్ అయ్యారు. వాళ్ళు ప్రతి విషయంలో ప్లానింగ్ గా ఉంటారు. ముఖ్యంగా చదువు, ఉద్యోగం, భాగస్వామి, ఫ్యూచర్ ప్లాన్స్ ఇలా వ్యక్తిగత విషయాలలో ఏ మాత్రం తగ్గకుండా నిర్ణయాలు తీసుకుంటూ ఉన్నారు. భారతీయ జనాభాలో అమ్మాయిలు, అబ్బాయిలా సగటు నిష్పత్తి చూస్తే అమ్మాయిల శాతం తక్కువగా, అబ్బాయిల శాతం ఎక్కువగా కనిపిస్తూ ఉంటుంది. ఈ కారణంగా పెళ్లి కావాల్సిన అబ్బాయిలకు అమ్మాయిలను వెతకడం కాస్త కష్టమవుతోంది. మొదటే అమ్మాయిల కొరత అంటూ ఉంటే, ఇంకా అమ్మాయిల గట్టి నిర్ణయాల వల్ల అబ్బాయిలు, అబ్బాయిలు తల్లిదండ్రులు కిందామీదా అయిపోతున్నారు పెళ్లి విషయంలో. వాటికి తగ్గట్టు ఈకాలంలో ఆడపిల్లలు తల్లిదండ్రుల్ని బాగా చేసుకుంటున్నారని బుద్ధి సగటు తల్లిదండ్రులకు కలిగినప్పటి నుండి అడపిల్లల్ని కూడా ఏమాత్రం తక్కువలేకుండా చదివించడం చేస్తున్నారు. అందుకే అబ్బాయిలు, వాళ్ళ తల్లిదండ్రులు వేటలో ఉన్నారు అమ్మాయిల కోసం. వధువు కావలెను అనే బోర్డ్ పట్టుకుని తిరుగుతూనే ఉన్నారు. వధువులు ఓకే చెప్పడానికి అబ్బాయిలలో కొన్ని ఎక్స్పెక్ట్ చేస్తున్నారు అవేంటి మరి?? చదువు! సాధారణంగా ఈ కాలంలో విద్యావంతురాళ్లు అయిన అమ్మాయిలే ఎక్కువ. కనీసం గ్రాడ్యుయేట్ అయినా పూర్తి చేసినవాళ్ళు ఉంటారు. ప్రభుత్వ పథకాలు, రీయింబర్స్మెంట్స్ పుణ్యమా అని అమ్మాయిలు కూడా ఇంజనీరింగ్, పీ.జీ, పీ.హెచ్.డి పట్టాలు చక్కగా అందుకుంటున్నారు. ప్రతి అమ్మాయి తనకంటే విద్యాధికుడిని భర్తగా కోరుకుంటుంది. అంటే అమ్మాయి కంటే అబ్బాయి మరింత విద్యాధికుడు అయి ఉండాలి.  ఉద్యోగం! ప్రభుత్వ ఉద్యోగస్తుడిని చేసుకుంటాను అని గిరి గీసుకుని కూర్చునే అమ్మాయిలు ప్రస్తుతమైతే లేరు. ఒకవేళ ప్రభుత్వ ఉద్యోగం చేస్తున్న అమ్మాయిలు అయితే అటువైపు ఆలోచన చేస్తారు. ఈ కాలంలో మంచి విద్యార్హతకు ప్రయివేటు సంస్థలలో చాలా మంచి అవకాశాలే ఉంటున్నాయి. కాబట్టి సంపాదన బాగా ఉంటే ఉద్యోగానికి వంక పెట్టడం అమ్మాయిలు చెయ్యరు.  ఆర్థిక విషయాలు! చాలామంది అంటూ ఉంటారు మానవ సంబంధాలు అన్నీ ఆర్థిక సంబంధాలు అయిపోతున్నాయి అని. నిజం చెప్పాలంటే ఈ కాలంలో డబ్బు లేకుండా బతికే మహానుభావుడు ఎవరూ ఉండరు. డబ్బు విషయంలో జాగ్రత్త ఉండేవాడికే జీవితంలో కాసింత ఆర్థిక లోటు లేకుండా సమస్యలను డీల్ చేయగలిగే సత్తా ఉంటుంది. ఎందుకంటే 99% సమస్యలు అన్నీ ఆర్థికంగా ఎదురవుతున్నవే ఉంటున్నాయి ఈ కాలంలో. అందుకే ఆర్థిక విషయాలలో సరైన ప్లానింగ్ ఉన్నవాళ్లకు అమ్మాయిలు  పెద్ద పీట వేస్తుంటారు. ప్రైవేట్ అండ్ పర్సనల్ స్పేస్! ప్రతి వ్యక్తికి కాసింత స్పేస్ అవసరం. భార్యాభర్తల మధ్య దాచాల్సిన పర్సనల్స్ ఏమి ఉంటాయి. భర్తకు తెలియకుండా బయట పనులు ఏమి ఉంటాయి అనేది కొందరి వాదన. అయితే గూడాఛారిలాగా ప్రతి విషయం మీద నిఘా పెడుతూ ఉంటే మాత్రం ఏ అమ్మాయి కూడా భరించలేదు. ప్రతి విషయాన్ని ఇంట్లో అత్తకు, మామకు, భర్తకు చెప్పి తీరాలి అనే డిమాండ్స్ కు అమ్మాయిలు చాలా వ్యతిరేకం. కాసింత స్వేచ్ఛను గనుక అమ్మాయిలకు ఇవ్వగలిగితే వాళ్ళు చేసే ప్రతి పనిని తమకు తామే ఇంట్లో వాళ్లకు చెబుతారు. ఇక్కడ ఒక చిన్న ఇగో అండ్ డామినేషన్ లైన్ ఉంటుంది దాన్ని చెరుపుకోవడం లేదా ఆ చిన్న గీతను పెంచి పెంచి పెద్ద గోడలాగా మార్చడం ఆ కుటుంబంలో అందరి ప్రవర్తన మీదా ఆధారపడి ఉంటుంది. ప్రాధాన్యతలు! అమ్మాయిల ప్రాధాన్యతలు ఎప్పుడూ ఫ్యూచర్ ప్లాన్స్ మీదనే ఉంటాయి. అలాగని ప్రస్థుతాన్ని అసలు విస్మరించేవాళ్లేమి కాదు. భర్త తన తల్లిదండ్రులకు ఎంత ఇంపార్టెన్స్ అయినా ఇవ్వచ్చు, కానీ భార్యకు అంతకంటే ప్రాధాన్యత ఇవ్వాలని ప్రతి అమ్మాయి కోరుకుంటుంది. ఇంకా సమస్యలను నలుగురి ముందు చెప్పి, చుట్టాలు పక్కాల మధ్య పంచాయితీలు పెట్టించి బాపతు అబ్బాయిలకు, భార్యాభర్తల వ్యక్తిగత విషయాలలో వేరే ఎవరో జోక్యం చేసుకోవడం వంటి వాటికి అమ్మాయిలు విరుద్ధం మరి. వీటన్నిటికంటే ముఖ్యంగా చెప్పాల్సిన విషయం అబ్బాయిలు ఏ పనిని అయినా సొంతంగా చేయడం, సొంత నిర్ణయాలు తీసుకునే వ్యక్తిత్వం కలిగి ఉండాలి. ప్రతి విషయానికి ఇతరుల నిర్ణయాల మీద డిపెండ్ అయ్యేవాడు అయితే అసలు భరించలేరు.  అమ్మాయిలు ఒకే చెప్పాలంటే కొంచం చూసుకోండి మరి!!                                 ◆వెంకటేష్ పువ్వాడ.    

ప్రేమించడం తప్పు కాదు.. కానీ  రిలేషన్ నిలబడాలంటే ఇవి ముఖ్యం..!

   ఎవరితోనైనా ప్రేమ గురించి మాట్లాడటం చాలా సులభం, కానీ ఆ సంబంధాన్ని ఎక్కువ కాలం కొనసాగించడం చాలా కష్టం. చాలా మంది కొన్ని రోజుల రిలేషన్ లో ఉన్న  తర్వాత విసుగు ప్రదర్శిస్తూ ఉంటారు. వారు చేసే కొన్ని తప్పుల వల్ల ఇద్దరి మధ్య  సంబంధం బలహీనపడుతుంది. ఈ తప్పుల వల్ల  రిలేషన్  లోతును,  దాని బాధ్యతలను అర్థం చేసుకోలేకపోతున్నారు. ప్రేమ అయినా, పెళ్లి అయినా, స్నేహం అయినా.. ఇలా ఏ రిలేషన్ అయినా సరే.. కొన్ని నియమాలు పాటించాల్సి ఉంటుంది.  ఆ నియమాలను తెలుసుకోకపోతే ఎంత మందితో కొత్తగా రిలేషన్ మొదలుపెట్టినా సరే.. అది తొందరగా బ్రేకప్ అవుతుంది.  ముఖ్యంగా ప్రేమికులు, భార్యాభర్తలు వారి రిలేషన్ లో ఈ క్రింది విషయాలను తప్పనిసరిగా తెలుసుకుని ఆచరించాలి. నమ్మకం.. సంబంధంలో నమ్మకం లేకపోతే దాని పునాది బలహీనంగా మారుతుంది. అటువంటి పరిస్థితిలో  భాగస్వామిని ఎప్పుడూ అనుమానించకూడదు. ఇద్దరి  మధ్య ఏదైనా అపార్థం ఉంటే ఇద్దరూ కలిసి కూర్చుని దాని గురించి మాట్లాడి, అపార్థాన్ని తొలగించుకోవాలి. ఏ సంబంధంలోనైనా ఓపెన్ గా మాట్లాడటం,  సమస్యను పరిష్కరించుకోవడం చాలా ముఖ్యం. దీని వల్ల ఇద్దరి మధ్య  సమన్వయం కూడా పెరుగుతుంది. స్వేచ్ఛ.. ప్రతి సంబంధంలో ఎదుటి వ్యక్తికి స్పేస్  ఇవ్వడం చాలా ముఖ్యం. చాలా మంది తమ హక్కులను నిలబెట్టుకునే ప్రయత్నంలో ఎదుటి వ్యక్తిపై ఆధిపత్యం చెలాయించడం ప్రారంభిస్తారు, ఎదుటి వారి స్వేచ్ఛను నాశనం చేయడానికి ప్రయత్నిస్తారు. దీని కారణంగా సంబంధం బలహీనపడటం ప్రారంభమవుతుంది. అందుకే భార్యాభర్తలు తమ భాగస్వాములకు  స్పేస్ ఇవ్వాలి. వారికి సంబంధించిన నిర్ణయాలు తీసుకునే పూర్తి హక్కు వారికి ఉందని ఎల్లప్పుడూ గుర్తుంచుకోవాలి. ఇది చేయకపోతే భాగస్వామి సంబంధంలో ఊపిరాడకుండా పోవడం ప్రారంభిస్తాడు. దీని వల్ల బంధం ఎక్కువ కాలం నిలబడలేదు. కమ్యూనికేషన్.. భార్యాభర్తలు ఇద్దరూ ఒకరితో ఒకరు  సంభాషించకపోతే, సంభాషణలో పారదర్శకత ఉండదు. మాట్లాడకపోవడం వల్ల ఇద్దరి మధ్య  అపార్థాలు ఏర్పడతాయి. దీని కారణంగా సంబంధం  పునాది బలహీనపడటం ప్రారంభమవుతుంది. కాబట్టి ప్రతి విషయాన్ని భాగస్వామితో ఓపెన్ గా మాట్లాడాలి. శ్రద్ద.. చిన్న చిన్న విషయాలు భార్యాభర్తల మధ్య సంబంధాన్ని బలోపేతం చేయడంలో సహాయపడతాయి. ఏం తింటావని అడగడం, జాగ్రత్తగా ఉండమని చెప్పడం, నచ్చిన చోటకు వెళ్లడం, గొడవను పెద్దవి చేసుకోకుండా ఒకరి బాధను మరొకరు పంచుకోవడం వంటివి చేస్తుంటే భాగస్వామికి  ఖచ్చితంగా నచ్చుతుంది. వారు ఎల్లప్పుడూ బంధంలో ఉండాలని అనుకుంటారు.  ఏవైనా గొడవలు జరిగినా వాటిని పరిష్కరించుకుని బంధం నిలబెట్టుకోవాలి అనుకుంటారు. పోలిక.. భార్యాభర్తలు ఇద్దరూ ఎవరూ ఎవరిని ఇతరులతో పోల్చకూడదు.  బయట సంబంధంలో ఉన్నవారిని,  ఇతరులను చూసి వాళ్లు బాగున్నారు, వాళ్లు మంచివారు,  నువ్వు చెడ్డ.. ఇలాంటి కోణంలో ఎప్పుడూ మాట్లాడకూడదు. ఇలా పోలిస్తే అది వారి మనసును బాధపెడుతుంది.  తమకు ప్రాధాన్యత ఇవ్వడం లేదని, చిన్న చూపు చూస్తున్నారని భావిస్తారు.  దీనివల్ల బంధంలో అప్యాయత తగ్గుతుంది.                                                   *రూపశ్రీ.  

భార్యాభర్తల మధ్య సైలెంట్ డైవోర్స్ గురించి  తెలుసా..!

  నేటి కాలంలో విడాకుల కేసులు పెరిగినప్పటికీ, విడాకుల కొత్త పోకడలు కూడా ఉనికిలోకి వచ్చాయి. ఈ కొత్త విడాకుల నిబంధనలలో గ్రే విడాకులు, స్లీవ్ విడాకులు, సిల్వర్ విడాకులు మొదలైనవి ఉన్నాయి. అదే సమయంలో ఈ రోజుల్లో  నిశ్శబ్ద విడాకుల కేసులు కూడా పెరుగుతున్నాయి. సైలెంట్ డైవోర్స్ అంటే నిశ్శబ్ద విడాకులు. ఈ రకమైన విడాకులలో చాలా సార్లు దంపతులకు తమ సంబంధం నిశ్శబ్ద విడాకుల వైపు కదులుతోందని లేదా వారు ఇప్పటికే సైలెంట్ డైవర్స్   తీసుకున్నారని వారి కూడా  తెలియదు. తమ మధ్య సైలెంట్ గా విడాకులు  జరిగాయని ఆ జంట గ్రహించినప్పుడు వారు చట్టబద్ధంగా విడిపోతారు. ఇది విడాకుల చట్టపరమైన ప్రక్రియకు ముందు దశ కావచ్చని ఫ్యామిలీ కౌన్సిలర్లు అంటున్నారు. సైలెంట్ డైవర్స్ అంటే.. సైలెంట్ డైవర్స్  అంటే భార్యాభర్తలు చట్టబద్ధంగా కలిసి ఉండే వైవాహిక పరిస్థితి. అంటే విడాకులు తీసుకోలేదు కానీ భావోద్వేగ, మానసిక,  కమ్యూనికేషన్ స్థాయిలో ఒకరి నుండి ఒకరు పూర్తిగా విడిపోతారు. ఇద్దరూ ఒకే ఇంట్లో  నివసిస్తుంటారు కానీ వారి మధ్య ఎటువంటి భావోద్వేగ సంబంధం లేదా సంభాషణ ఉండదు. వారి మధ్య భౌతిక దూరం కూడా ఉండవచ్చు. ఇది బంధం నిశ్శబ్దంగా అదృశ్యమవడాన్ని సూచిస్తుంది. సైలెంట్ డైవోర్స్ లో ఇద్దరి మధ్య సంబంధం సజీవంగా ఉంటుంది.  కానీ బంధంలో ఆత్మ,  జంట మధ్య పరస్పర అనుబంధం చనిపోతుంది. సైలెంట్ డైవర్స్ సిగ్నల్స్ ఇవే.. భార్యాభర్తల మధ్య బంధం సైలెంట్ డైవోర్స్ వైపు వెళుతోందా లేదా అనే విషయం తెలుసుకోవడానికి కొన్ని సిగ్నల్స్ కనిపిస్తాయి.  వాటి ద్వారా దీన్ని గుర్తించి జాగ్రత్త వడవచ్చు. సంభాషణ ఉండదు.. భార్యాభర్తలు ఇద్దరూ ఒకరితో ఒకరు సాధారణ విషయాలే కాదు.. ఒకరితో ఒకరు ముఖ్యమైన విషయాల గురించి కూడా మాట్లాడుకోరు. వారి మధ్య దాదాపుగా కమ్యూనికేషన్ ఉండదు. రోజువారీ విషయాలు కేవలం లాంఛనాలుగా జరుగుతూ ఉంటాయి. ఎమోషనల్ డిస్టెన్స్.. భార్యాభర్తలు ఒకరి భావాలను ఒకరు పట్టించుకోరు. ఇద్దరి మధ్య ఎమోషన్ డిస్టెన్స్ ఏర్పడుతుంది. ఒకరి సుఖదుఃఖాలను ఒకరు పంచుకోరు.  ఒకరి సమస్యలను లేదా ఆలోచనలను ఒకరు పట్టించుకోరు. శారీరక దూరం.. సైలెంట్ డైవర్స్ దిశగా వేళ్లే భార్యాభర్తల బంధంలో  వారి శారీరక  సంబంధాన్ని కోల్పోతారు. కలిసి కూర్చోవడం, ఒకరి చేతులు ఒకరు పట్టుకోవడం, కౌగిలించుకోవడం,  కలిసి పడుకోవడం వంటివి దూరం అవుతాయి.   గదిని పంచుకోవచ్చు కానీ రూమ్‌మేట్ లాగా ఎవరికి వారు ఉంటారు. సమయం ఇవ్వకపోవడం.. భార్యాభర్తలు ఒకరికొకరు సమయం ఇవ్వనప్పుడు సమయాన్ని కలిసి  గడపాలని అనుకోరు . కలిసి తినాలనే కోరిక, బయటకు వెళ్లాలనే కోరిక లేదా సెలవు దినాల్లో కలిసి సమయం గడపాలనే కోరిక తగ్గినప్పుడు వారు సైలెంట్ డైవోర్స్ వైపు  ఉన్నారని అర్థం చేసుకోవాలి. ఆసక్తి.. సాధారణంగా భార్యాభర్తలు  ఒకరి జీవితం గురించి ఒకరు తెలుసుకోవాలనుకుంటారు. వారు గొడవ పడినా, తమ భాగస్వామి రోజు ఎలా గడిచిందో, ఏం చేశారో, తమ స్నేహితులు ఎలా ఉన్నారో తెలుసుకోవడంలో   ఆసక్తి కలిగి ఉంటారు. కానీ వారి మధ్య అలాంటి సాధారణ విషయాలు కూడా  అదృశ్యమైనప్పుడు, వారి మధ్య సైలెంట్ డైవర్స్ పరిస్థితి ఏర్పడుతుంది. గొడవలు.. కొన్నిసార్లు వాదనలు లేదా విభేదాలు లేకపోవడం మంచిదని అనిపించవచ్చు. కానీ వాటి మధ్య ఎటువంటి భావోద్వేగ సంబంధం లేదని కూడా ఇది సూచిస్తుంది. వారికి ఒకరి నుండి ఒకరు ఎటువంటి ఆశలు ఉండవు. కాబట్టి వారు ఒకరితో ఒకరు గొడవ పడటానికి కూడా ఇష్టపడరు. సైలెంట్ డైవోర్స్ గురించి కొన్ని నిజాలు.. భార్యాభర్తలు చాలా మంది తమ పిల్లలను పెంచడానికి మాత్రమే కలిసి ఉంటారు. వారు భార్యాభర్తలుగా తమ సంబంధంలో సంతోషంగా లేరు కానీ తమ పిల్లల కోసం చట్టబద్ధంగా విడాకులు తీసుకోకుండా ఉంటారు విడాకులు సమాజంలో అవమానానికి కారణమవుతున్నాయి. సామాజిక కళంకం, కుటుంబ ఒత్తిడి,  విమర్శల భయాన్ని నివారించడానికి, జంటలు విడాకులు తీసుకోరు,  అందుకే ఇద్దరి మధ్య సైలెంట్ వాతావరణం ఏర్పడుతుంది. దీన్నే సైలెంట్ డైవోర్స్ అంటారు. భర్తలు డైవోర్స్ వల్ల ఆర్థికంగా లాస్ అవుతారు. దీని వల్ల విడాకులు ఇవ్వకుండా  ఆర్థిక లక్ష్యాల  కోసం రాజీగా  సైలెంట్ డైవోర్స్ ఎంచుకుంటారు. బంధంలో ప్రేమ, గౌరవం,  అవగాహన కాలక్రమేణా ముగిసినప్పుడు ప్రజలు బాధ్యతల కోసం మాత్రమే కలిసి ఉంటారు.                                         *రూపశ్రీ.  

వివాహం తర్వాత మగవాళ్లు  పొరపాటున కూడా ఈ పనులు చేయకూడదట..!

వివాహం ఇద్దరు వ్యక్తుల జీవితాలను మార్చే సంఘటన.  ఇది జీవితంలో చాలా ముఖ్యమైన దశ.  వివాహం తరువాత సంతోషకరమైన వైవాహిక జీవితం కావాలి అంటే  మగవాళ్లు పొరపాటున కూడా కొన్ని పనులు చేయకూడదు. ఇంతకీ అవేంటో ఎందుకు చేయకూడదో తెలుసుకుంటే.. వివాహం తర్వాత పురుషులు చేయకూడని పనులు.. వివాహం అయిన మగవాళ్లు ఎక్కడికైనా వెళ్ళేముందు ఆలోచించాలి.  తొందర పడి సొంతంగా ఎక్కడికైనా వెళ్లాలని అనుకోవడం వల్ల అతని జీవితంలో నష్టపోయే అవకాశమే ఎక్కువ ఉంటుంది. ఇతరుల ఉద్దేశాలు ఏంటో అర్థం చేసుకోకుండా ఇతరులతో వెళ్లడం చాలా నష్టాలకు దారి తీస్తుంది. వివాహం అయిన తరువాత మగవాళ్లు బయటి మహిళల పట్ల ఆకర్షితులు అవుతుంటారు. ఇలా ఆకర్షితులు అయ్యే మగవాళ్లకు వారి వైవాహిక జీవితంలో చాలా ప్రమాదాలు ఎదురవుతాయి.  ఇది అవతలి వ్యక్తి మనోభావాలను కూడా దెబ్బతీస్తుంది.  అలాంటి ప్రవర్తన వల్ల మొత్తం కుటుంబం అంతా ప్రభావితమవుతుంది. మనిషికి సంతృప్తి అనేది లభించడం చాలా కష్టం.  ఎప్పుడూ ఇంకా ఇంకా కావాలని అనుకుంటూనే ఉంటాడు. వివాహం అయిన మగవాళ్లు ఉన్న వాటితో తృప్తి చెందలేకపోతే  ఆ వ్యక్తి అశాంతికి లోనవుతాడు. ఈ అసంతృప్తి వైవాహిక జీవితంలో కూడా చాలా నష్టాలు,  సమస్యలకు కారణం అవుతుంది. నిర్ణయాలు అందరూ తీసుకుంటారు. కానీ వివాహం అయిన మగవాళ్లు ఏదైనా నిర్ణయం తీసుకునే ముందు చాలా ఆలోచించాల్సి ఉంటుంది.  భవిష్యత్తు గురించి ఆలోచించకుండా నిర్ణయాలు తీసుకోవడం వల్ల చాలా నష్టపోతారు. అలాగే నిర్ణయాలు తీసుకునే ముందు భార్యకు తప్పకుండా చెప్పాలి.                                 *రూపశ్రీ.  

అందరూ మిమ్మల్ని ఇష్టపడాలంటే.. ఇలా చేయండి..!

ఇల్లు అయినా,  ఆఫీసు అయినా.. వేరే ఇతర ప్రదేశమైనా.. అందరూ మనల్ని ఇష్టపడాలని,  అందరూ మనకు ఆకర్షితమవ్వాలని,  మనల్ని గౌరవించాలని అనుకోవడంలో తప్పు లేదు. అయితే అన్ని చోట్లా ఈ గౌరవం,  అబిమానం దొరకడం కష్టం. కానీ అసాధ్యం ఏమీ కాదు.  ఈ విషయం గురించి ఆచార్య చాణక్యుడు  చాలా వివరంగా చెప్పాడు.  ఆయన చెప్పిన కొన్ని విధానాలు పాటించడం వల్ల ఆఫీసు అయినా,  ఇల్లు అయినా మరొక ప్రదేశం అయినా అందరూ గౌరవం ఇస్తూ,  ఇష్టపడతారు కూడా. ఇంతకూ చాణక్యుడు చెప్పిన విషయాలేంటో తెలుసుకుంటే.. సమిష్టి కృషి.. ఆచార్య చాణక్యుడి ప్రకారం సమిష్టి కృషితో ముందుకు వెళ్లే వారు అందరి నుండి గౌరవం పొందుతారు. అంతేకాదు అందరూ ఇలాంటి వారిని ఇష్టపడతారు.  తమ పనులు చేసుకుని వెళ్లిపోయే వారి కంటే అందరినీ తమతో కలుపుకుంటూ పనులలో వేగంగా ముందుకు వెళ్ళేవారు ఆపీసులలో మంచి గుర్తింపు,  గౌరవం తెచ్చుకోగలుగుతారు. అంతేకాదు.. అందరికీ ఎంకరేజ్ చేస్తూ ఉండాలి కూడా. పరిష్కారం.. ఏదైనా ఒక సమస్య వస్తే ఆ సమస్యను తొందరగా పరిష్కారం చేసుకోవడం ఇతరులకు సంబంధించిన సమస్యలను అయినా తొందరగా పరిష్కరించడం చాలా మంచి విషయం. కానీ దురదృష్ట పశాత్తు చాలా మంది సమస్యలను తొందరగా పరిష్కరించడంలో చాలా నిర్లక్ష్యంగా లేదా చాలా జాప్యం చేస్తూ ఉంటారు.  కానీ సమస్యలు ఏవేనా,  ఎవరివి అయినా తొందరగా పరిష్కారం చేస్తే అందరూ గౌరవిస్తారు, ఇష్టపడతారు కూడా. గౌరవం.. ఆపీసులో అందరినీ గౌరవించాలి. పెద్దవారు అయినా  చిన్నవారు అయినా గౌరవించాలి. అలా వారికి గౌరవం ఇచ్చినప్పుడు ఎదుటివారు కూడా గౌరవం పొందుతారు. తమ కంటే తక్కువ స్థాయి ఉద్యోగస్థులను కూడా గౌరవించే వారిని అందరూ ఎల్లప్పుడూ గౌరవిస్తారు. అవకాశాలు ఇవ్వడం.. ఇతరులకు అవకాశాలు ఇవ్వడం, అవకాశాలు చూపించడం అనేది ఆపీసులలో ప్రతిభావంతులైన వ్యక్తులు ముందుకు సాగడానికి అవకాశం ఇచ్చినట్టు అవుతుంది.  ఒకరి ప్రతిభను ప్రోత్సహించినప్పుడు ఆ వ్యక్తి మాత్రమే కాదు.. ఆ వ్యక్తి ప్రతిభను ప్రోత్సహించిన వ్యక్తి కూడా ఇతరుల నుండి గౌరవం పొందరుతారు.  తద్వారా అందరూ ఇష్టపడతారు.                                        *రూపశ్రీ.

ఆపరేషన్ సింధూర్.. ఈ పేరు వెనుక రహస్యం ఇదే..!

మూడు రోజుల కిందట భారత్ సైన్యం ఆపరేషన్ సింధూర్ పేరుతో పాకిస్తాన్ లోని ఉగ్రవాద స్థావరాల మీద మెరుపు దాడులు చేసింది.  ఈ సైనిక చర్యలో భాగంగా పాకిస్తాన్‌లోని అనేక ఉగ్రవాద స్థావరాలను నాశనం చేసింది. అర్థరాత్రి జరిగిన ఈ సంఘటన మరుసటి రోజు యావత్ భారతదేశాన్ని ఆకర్షించింది. ఈ వార్త వెలువడిన వెంటనే, దేశవాసుల తడి కళ్ళు భారత సైన్యం పట్ల విశ్వాసం,  గౌరవాన్ని ప్రతిబింబించాయి. ఇది కేవలం ఒక ఆపరేషన్ కాదు భారత దేశ పౌరులపై జరిగిన పిరికి దాడికి తగిన సమాధానం. ఈ  ఆపరేషన్ కు సింధూర్ అనే పేరు పెట్టడం దేశాన్ని,  దేశ ప్రజలను మరింతగా ఆకర్షించింది. ఈ పేరు వెనుక ఉన్న రహస్యం తెలుసుకుంటే.. "సిందూర్" అనేది ఒక చిన్న ఎర్ర చుక్క.  ఇది  భారతీయ హిందూ మత స్త్రీలకు ఎంతో పవిత్రమైనది.   ఇది భారతీయ స్త్రీ గౌరవం, ప్రేమ మరియు శక్తికి చిహ్నం.  స్త్రీల నుదుటిపై ఉన్న సింధూరం పహల్గామ్ భూమిపై రక్తంతో కలిసినప్పుడు, ఈ అవమానాన్ని సహించబోమని దేశం నిర్ణయించుకుంది. ఈ భావన ఫలితంగానే ఆపరేషన్ సింధూర్ ఏర్పడింది. ప్రాముఖ్యత.. భారతీయ సంస్కృతిలో సిందూరం అలంకరణలో ఒక భాగం మాత్రమే కాదు, ఇది లోతైన మతపరమైన,  సాంస్కృతిక అర్థాలతో కూడా ముడిపడి ఉంది. ఇది వివాహిత స్త్రీ గుర్తింపుకు,  తన భర్త దీర్ఘాయుష్షు పొందాలనే  కోరికకు చిహ్నం. స్త్రీ నుదిటిన సింధూరం పెట్టుకుంటారు. దీనిని అజ్ఞ చక్రం లేదా మూడవ కన్ను అని కూడా పిలుస్తారు. ఈ ప్రదేశం ఆత్మ,  చైతన్యానికి కేంద్రంగా పరిగణించబడుతుంది. శక్తి.. సింధూరం  ఎరుపు రంగు లో ఉంటుంది. ఇది శక్తకి చిహ్నం.  ఇది శక్తిని,  పోరాటాన్ని సూచిస్తుంది. ఈ రంగు స్త్రీ  అంతర్గత బలం,  దృఢత్వాన్ని కూడా తెలియజేస్తుంది. దుర్గాదేవి విగ్రహాన్ని పూజించేటప్పుడు అమ్మవారి నుదిటిపై సింధూరం పూయడానికి ఇదే కారణం. శాంతియుతంగా ఉండే భారతదేశం చాలా పవిత్రమైన,  ఎంతో గొప్ప దేశంగా పేర్కొనబడుతుంది. అయితే అదే సమయంలో భారతదేశ పౌరుల మతం,  గౌరవం దెబ్బతింటే ముఖ్యంగా మహిళల గౌరవం,  మహిళల జీవితం,  మతం మీద దాడి జరిగితే ఎలా ఉంటుందో ఆపరేషన్ సింధూర్ వివరిస్తుంది. చిటికెడు సింధూరం ధర తక్కువే కానీ,  భారతీయ మహిళల నుదుటన ఉన్న సింధూరం జోలికి వెళితే ఎలా ఉంటుందో ఎంతటి పర్యవసానాలు ఉంటాయో ఆపరేషన్ సింధూర్ తెలుపుతుంది.                         *రూపశ్రీ.

పిల్లల విషయంలో తల్లిదండ్రులు ఎలా ఉండాలి?

పిల్లలకు ఈమధ్య కాలంలో మెదడు చురుగ్గా అవ్వడం కోసం ఫోనెటిక్ నెంబర్స్ గురించి చెబుతున్నారు. అయితే ఈ నంబర్స్ గురించి కొన్ని ఆసక్తికరమైన విషయాలు ఉన్నాయి. ఇది ప్రాచీన కాలంలో గ్రీకు దేశంలోవారు తమ జ్ఞాపకశక్తితో రాజుల మెప్పు పొందేందుకు అక్కడి  ఆస్థాన పండితులు కనుగొన్నారు. అచ్చుల హల్లుల ఉచ్ఛారణకు ఒక్కొక్క అంకెను కేటాయించి వాటితో పెద్ద పెద్ద అంకెలను పదాలుగా గుర్తుంచుకొని ఆ అంకెలను వెంటనే ఏ క్రమంలో అడిగితే ఆ క్రమంలో చెప్పగలగడం ఈ పద్ధతి యొక్క విశేషం. ఈ విధానాలతో అనేక మంది జ్ఞాపక శక్తి ప్రదర్శనలు ఇస్తూ మానవ మెదడు యొక్క అద్భుత శక్తిని తెలియచేయడం అందరికీ తెలిసినదే. ఈ ప్రదర్శనల వల్ల ఏమిటి లాభం అనే సందేహం కొంతమంది మేధావులకు ఉన్నప్పటికీ తమకు తెలివితేటలు లేవు తాము సరిగా చదవలేమని ఆత్మన్యూనత భావంతో బాధపడే విద్యార్థులలో ఇటువంటి ప్రదర్శనలు మంచి ఆత్మవిశ్వాసం కలిగిస్తాయనడంలో ఏ మాత్రం అతిశయోక్తి లేదు. అన్నింటికన్నా జ్ఞాపకశక్తికి అత్యంత కీలకమైన విషయం ఏమిటంటే ఆ విషయం పట్ల ఒక వ్యక్తికున్న ఆసక్తి మరియు ప్రాధాన్యత. చాలా మంది డబ్బు విషయంలో గాని, ఇష్టమైన వారి పుట్టినరోజు విషయంలో గాని, తమ అభిమాన హీరో సినిమా వివరాల గురించి గాని, అభిమాన క్రికెటెర్ల రికార్డుల గురించి గాని ఏ మాత్రం మరచిపోవడం ఉండదు. ఎందుకంటే వాటికి వారు అధిక ప్రాధాన్యత ఇస్తారు కాబట్టి. అలాగే చదువు కూడా అత్యంత ప్రాధాన్యతతో కూడిన విషయం అనే అవగాహన మరియు శ్రద్ధ వారికి కల్పిస్తే వాటికి సంబంధించిన విషయాలను వారు మరచిపోయే పరిస్థితి తలెత్తదు.  బాల్యం యొక్క అమాయకత్వం వలన తల్లిదండ్రుల నిర్లక్ష్యం వలన వారు చదువు పట్ల ఆసక్తి కనబరచకపోవచ్చును. పై విషయాలన్నింటినీ చదివాక ఏమి అర్థం అవుతుందంటే... శారీరకంగా, పుట్టుకతో ప్రతీ విద్యార్థికి ఒకే రకమైన మేథస్సు, సామర్ధ్యం ఉంటుందని మానసిక శాస్త్రవేత్తలు ప్రయోగపూర్వకంగా తెలియచేసారు. పైన పేర్కొన్న అంశాలు చదివితే అందరికీ అదే అనిపిస్తుంది. ఈ మెదడు దాని సామర్ధ్యం అందరికీ ఒకేలా ఉన్నప్పుడు మరి అందరి యొక్క పనితీరు, ఫలితాలు మరియు పెరఫార్మెన్స్ ఒకేలా ఎందుకు ఉండటం లేదు. ఈ విషయం గురించి ప్రశ్న వేసుకుంటే… చాలామంది తెల్ల ముఖాలు వేస్తారు.  దీనికి సరైన విధంగా అర్థమయ్యేట్టుగా కంప్యూటర్ పరిభాషలో చెప్పుకుంటే హార్డ్వేర్ అందరికీ ఒకేలా ఉంది కాని సాఫ్ట్వేర్ సరిగా తయారుచేయాల్సిన బాధ్యత అటు తల్లిదండ్రులది మరియు ఇటు ఉపాధ్యాయులదే. అన్నింటికన్నా ఒక విషయం బాగా గుర్తుండాలంటే ఆ విషయం అత్యంత ప్రాధాన్యత కలిగి ఉందని ఆ విద్యార్థి గ్రహించాలి. అందుకే శ్రద్ధ అంటే తెలుసుకోవాలనే ఉత్సుకత, తెలుసుకోడానికి సంసిద్ధత మరియు నేర్పుతున్నవారిపట్ల గౌరవభావం. అందువలనే శ్రద్ధావాన్ లభతే జ్ఞానం అన్నారు. నేర్చుకోవాలనే ఆసక్తిని కలిగించాల్సిన బాధ్యత తల్లిదండ్రులది మరియు ఆసక్తి కరంగా బోధించాల్సిన గురుతర బాధ్యత ఉపాధ్యాయులదే.. మరి వారి సహజ సామర్థ్యాలు మరుగునపడకుండా వారికి వారు సంపూర్ణంగా ఉపయోగపడే విధంగా తయారుచేయవలసిన గురుతర బాధ్యత అటు తల్లిదండ్రుల చేతిలో ఇటు ఉపాధ్యాయుల చేతిలో ఉంటుందనడం నిర్వివాదాంశం కదా!! ఇదే విషయాన్ని తల్లిదండ్రులు గుర్తించాలి. వాటిని పాటించాలి.                                   ◆నిశ్శబ్ద.

పెళ్లైన మహిళ జీవితాన్ని నాశనం చేసే విషయాలు ఇవే..!

    పెళ్లి ప్రతి మహిళ జీవితంలో చాలా ముఖ్యమైన దశ.  కేవలం మహిళలకే కాదు.. మగవారికి కూడా ఇది ముఖ్యమైన దశే. కానీ పెళ్లి కారణంగా జరిగే అన్యాయం,  నష్టం మగవారితో పోలిస్తే ఆడవారికే ఎక్కువగా ఉంటోంది.  మగవారి కంటే ఆడవారే పెళ్లి తర్వాత జీవితాన్ని నష్టపోతున్న వారు అధికంగా ఉంటున్నారు.  పెళ్లి తర్వాత ప్రతి ఒక్కరూ సర్దుకుపోమ్మా..అని అమ్మాయిలకే చెబుతూ ఉంటారు. అలాగే.. వివాహ బంధం విఫలమైతే కాపురం నిలబెట్టుకోలేక పోయింది అనే మాట కూడా  అంటారు.  అయితే అసలు వైఫల్యం వరకు ఎందుకు వెళుతుంది.  పెళ్లి తర్వాత మహిళల జీవితాన్ని దెబ్బతీసే అంశాలు ఏంటి? తెలుసుకంటే.. పెళ్లి.. పెళ్లి అనేది ఆడ, మగ ఇద్దరికీ సంబంధించిన విషయం. ఇద్దరు వ్యక్తులు ఒక జంటగా మారిన తరువాత,  భార్యాభర్తలు అయిన తరువాత వారి మద్య ప్రేమ మాత్రమే కాకుండా చాలా విషయాలు ఉంటాయి. భార్యాభర్తల వరకు వస్తే.. వారి బంధం బాగానే ఉంటుంది. పెళ్ళి చేసుకుని కుటుంబాన్ని వదిలి,  భర్త తో అత్తింటికి చేరిన అమ్మాయితో అత్తింటి కుటుంబ సభ్యులు ఆరోగ్యకరమైన రిలేషన్ షిప్ ను మెయింటైన్ చేస్తే అంతా బాగానే ఉంటుంది. కానీ చాలామంది అమ్మాయిల జీవితాల్లో ప్రేమ, గౌరవం రెండూ లోపిస్తాయి.   ప్రేమ, గౌరవం లోపిస్తే.. ప్రతి వ్యక్తికి ప్రేమ, గౌరవం ఉన్నప్పుడే సంతోషంగా ఉండగలుగుతారు. కానీ  అత్తారింట్లో ఒక అమ్మాయికి ప్రేమ, గౌరవం లోపిస్తే ఆ అమ్మాయి సంతోషంగా ఉండలేదు. దీనికి కారణం అత్తామామలు.  ఆ ఇంటి కుటుంబ సభ్యులు. చాలా వరకు అత్తారింట్లో ఆడపిల్లలను వారి అత్తామామలు మొదట్లో బానే మాట్లాడినా ఆ తరువాత కించపరిచి మాట్లాడుతుంటారు. ఇక అమ్మాయిలలో ఏదైనా లోపం ఉంటే మాత్రం  అదే విషయాన్ని ప్రతిసారి ప్రస్తావించి  ఆమెను మానసిక క్షోభకు గురిచేస్తూ ఉంటారు. తోడి కోడళ్లు.. చాలా ఇళ్లలో తోడి కోడళ్ల వల్ల ఖచ్చితంగా ఒక  కోడలు బాధితురాలిగా మారుతుంది.  అత్తగారు, మామగారు, కుటుంబ సభ్యులు కోడళ్ల మధ్య జరిగే చాలా విషయాలను పట్టించుకోరు. జిత్తులమారి స్వభావం ఉన్న కోడళ్లు మంచితనంతో ఉన్నవారిని వేధిస్తూనే ఉంటారు. ఇంటి పని దగ్గర నుండి  చాలా విషయాలలో బాధపెడుతుంటారు.   అత్తగారు.. అత్తగారు ఎప్పటికీ తల్లిలా ఉండదని,  తల్లిలా చూడలేదని చాలామంది అంటూ ఉంటారు. నిజానికి అత్తగారి విషయంలో అమ్మాయిలకు మనసులో ఒక నెగిటివ్ ఫీలింగ్ ఏర్పడటానికి కారణం కూడా అత్తగారి ప్రవర్తనే.  అత్తగారు ఎప్పుడూ కోడలికి వ్యతిరేకంగానే ఉంటారు.  కోడలు మంచిగా మాట్లాడినా సరే గిట్టని అత్తగారు ఉన్నారు.  కోడలు అత్తగారిని మెప్పించాలని,  అత్తగారికి నచ్చే పనులు చేసినా సరే.. కోడలిని విమర్మించేవారు ఎక్కువ. కోడలు ఏం చేసినా ఆమెను సూటిపోటి మాటలతో హింసించే వారు ఎక్కువగా ఉంటున్నారు. అత్తగారి ప్రవర్తన విషయంలో కోడలు తన భర్తతో ఏదైనా చెప్పినా భర్త నుండి ఆమెకు ఎలాంటి  సహకారం, ఓదార్పు ఉండవు. ఇలా ఉన్నప్పుడు కోడలు మానసికంగా దెబ్బతింటుంది.  మనసులోనే ఆమె చాలా బాధలోకి వెళుతుంది. భర్త.. చాలామంది అమ్మాయిలు పెళ్లి తర్వాత భర్త చేసే ద్రోహానికి బలి అవుతూ ఉంటారు. చాలా మంది మగవాళ్లు పెళ్లి అనేది ఇష్టం లేకుండానే అవసరం కోసం చేసుకుంటారు.  ఇంటి పని చేయడానికి ఒక అమ్మాయి అవసరం అయిందనో.. డబ్బులు సంపాదించడానికి సంపాదించే అమ్మాయి అవసరం అయ్యిందనో.. తల్లిదండ్రుల బలవంతం మీదనో.. తల్లిదండ్రుల సంతోషం కోసమో.. ఇలా చాలా కారణాల వల్ల అబ్బాయిలు పెళ్లి చేసుకుంటారు. కొందరైతే ఒకరితో ప్రేమ వ్యవహారం,  వివాహేతర సంబంధం పెట్టుకుని మరొక అమ్మాయిని పెద్దల నిర్ణయంతో పెళ్లి చేసుకుంటారు.  ఇలాంటి మగాళ్ల వల్ల అమ్మాయిలకు జీవితంలో సంతోషం అనేది ఉండదు.  జీవితాంతం వారు అత్తమామల సూటిపోటి మాటలు, భర్త నిర్లక్ష్యం మద్య సంతోషం అనేది లేకుండా బ్రతికేస్తారు.  ఇన్ని కారణాల వల్ల అమ్మాయిల జీవితాలు గందరగోళంలో పడి నాశనమవుతున్నాయి.                                      *రూపశ్రీ.

ఆత్మవిశ్వాసానికి ఎంతటి శక్తి ఉంటుందంటే.. ఈ కథనమే గొప్ప ఉదాహరణ!

ఆత్మవిశ్వాసంతో కొండను పిండి చేయవచ్చుననడానికి   దశరథ్ మంజీ సజీవ సాక్ష్యం. బీహార్ రాజధాని పాట్నాకు దాదాపు వంద కిలోమీటర్ల దూరాన ఒక గ్రామం ఉంది. దాని పేరు గెహ్లోర్. ఆ గ్రామానికీ, ప్రక్క గ్రామానికీ మధ్య ఒక కొండ అడ్డంగా ఉంది. గెహ్లోర్ ప్రజలు నిత్యావసరాలు కొనుక్కోవాలన్నా, అత్యవసర పరిస్థితుల్లో వైద్యసహాయం పొందాలన్నా ఆ కొండ చుట్టూ తిరిగి, అవతలి గ్రామానికి పోవాలి. అలా వెళ్ళడానికి సుమారు 32 కిలోమీటర్ల దూరం ఉంది. కొండను తొలిస్తే కేవలం మూడు కిలోమీటర్ల దూరం.  మూడు కిలోమీటర్ల దూరానికి అనవసరంగా 32 కిలోమీటర్లు కొండ చుట్టూ తిరిగి వెళ్ళాలి. శ్రమ దండుగ, సమయం వ్యర్థం. అయినా ఆ గ్రామ ప్రజలు అలాగే తంటాలు పడుతున్నారు. ఆ గ్రామంలోని దశరథ్ మంజీ అనే రైతు ఒకనాడు కొండ అవతల పొలంలో సేద్యం చేస్తున్నాడు. అతని భార్య ఫాగుణీదేవి భర్తకు అన్నం తీసుకొని, కుండ నెత్తి మీద పెట్టుకొని కొండ మధ్యలోనున్న చిన్న చరియ గుండా పోతుండగా రాళ్ళు గుచ్చుకొని క్రింద పడింది. అన్నం నేలపాలయింది. ఆమె గాయాల పాలైంది. ఆ గాయాలతోనే ఆమె మృత్యువుకు బలైంది. కలత చెందిన దశరథ్ మంజీ కొండను తొలిస్తే తప్ప గ్రామానికి మేలు జరుగదని మనస్సులో నిర్ణయించుకొన్నాడు. ఊరి ప్రజలనందరినీ సమావేశపరిచి "నేను ఈ కొండను తొలుస్తాను. అవతలికి దారి చేస్తాను” అని ప్రకటించాడు. ఆ ప్రకటన విని జనమంతా నవ్వుకున్నారు. "ఒరేయ్! కొండను తొలుస్తాడట మొనగాడు" అని అపహేళన చేశారు. అయినా దశరథ్ మంజీ వారి మాటలను పెడచెవిన పెట్టి, చేతులతో ఉలి, సుత్తి పట్టాడు. గుండెల్లో కొండంత ఆత్మవిశ్వాసాన్ని నింపుకొన్నాడు. ఎవరి సాయం కోసం ఎదురుచూడకుండా తలవంచుకొని, మౌనంగా, గంభీరంగా అడుగులు వేస్తూ కొండను సమీపించాడు. వినమ్రంగా నమస్కరించి కొట్టడం మొదలుపెట్టాడు. రోజులు, నెలలూ కాదు, ఇరవై రెండు సంవత్సరాలు కొండను కొట్టాడు. మూడు కిలోమీటర్ల పొడవు ముప్ఫై అడుగుల వెడల్పుతో దారి చేశాడు. దశరథ్ మంజీ కొండంత ఆత్మ విశ్వాసం ముందు కొండ చిన్నబోయింది. అతని ఆత్మవిశ్వాసం ముందు తలవంచుకుని దాసోహమంది. మంజీ కృషినీ, ఆత్మ విశ్వాసాన్నీ, పట్టుదలనూ చూసి గ్రామ ప్రజలందరూ విస్తుబోయారు. దశరథ్ కొండను తొలిచి తయారు చేసిన మార్గంలో ఇప్పుడు వాహనాలు కూడా వెళ్తున్నాయి. రోడ్డు కూడా వేశారు. అయితే దశరథ్ మంజీ అనితర సాధ్యమైన ఆత్మవిశ్వాసంతో ఈ మహాకార్యాన్ని నిర్విఘ్నంగా పూర్తి చేసినా ఆ దృశ్యాన్ని చూసే అదృష్టం అతని భార్యకు లేదు. మంజీ ఆత్మవిశ్వాసానికి కృతజ్ఞతగా గెహ్లోర్ ప్రజలు తమ గ్రామం పేరును మార్చి, దశరథ్ నగర్ అని పిల్చుకుంటున్నారు.  చిన్న చిన్న సమస్యలకే నీరసించిపోయే వారికి ఆత్మవిశ్వాసంతో కొండను తొలిచిన దశరథ్ మంజీ ఆదర్శనీయుడు.                                               *నిశ్శబ్ద.

ఒంటరితనం బాధిస్తోందా?మీకోసమే ఇది!

  ఎన్నో నిద్రలేని రాత్రులు  ఒంటరిగా పక్కమీద కూర్చుని అనంతార్థాల విశ్వాన్ని అర్ధరహితంగా గమనిస్తున్నప్పుడు చాలామందికి తోడుగా ఎవరుంటారో తెలుసా??.... ఒంటరి తనమే.. భయంకరమైన ఒంటరితనం వెంటగా ఉంటుంది. అయితే చాలామందికి ఒంటరిగా ఉండటానికి, ఒంటరి తనానికి మధ్య ఉన్న సన్నని గీత కనబడదు. చుట్టూ ఎవరూ లేకుండా ఒంటరిగా ఉంటే అది భౌతికంగా ఒంటరిగా ఉండటం. కానీ చుట్టూ ఎవరున్నా లేకపోయినా మనసులో ఒక అంధకారం ఉంటే అది మానసికంగా మనిషిని నిలువనీయని ఒంటరితనం అవుతుంది. ఒంటరి తనానికి, ఒంటరిగా ఉండటానికి తేడా ఉంటుంది.  అయితే   ఒంటరి తనమే మనిషిని ఒంటరిగా వుండేటట్లు చేస్తుంది. ఒంటరిగా ఉండటం యాదృచ్ఛికం కావచ్చు. కానీ అది తాత్కాలికమైనది, లేదా స్వయంకృతం.  కానీ ఎలా చూసినా ఒంటరి తనం మాత్రం శాపం.  అది శాశ్వతంగా అంటి పెట్టుకొనుండేది. ఇదే ఒంటరి తనంతో బాధపడే ఒక వ్యక్తి ఆవేదన, మన జీవితాలలో రెండు విషయాలెప్పుడూ మనని వెంటాడుతుంటాయి. అవి, ప్రేమ-ఒంటరి తనం. ప్రేమ బలమైనది. శక్తివంతమైనది. కానీ, అదెప్పుడు శిఖరాగ్రాలలోనే ఉండదు. కాబట్టి, ప్రేను క్షీణించినప్పుడల్లా ఒంటరితనం విజృంభిస్తుంది. ఈ ఒంటరితనాన్ని ప్రతి మనిషి తన జీవితంలో ఎప్పుడో ఒకప్పుడు అనుభవించి తీరతాడు అయితే ప్రధానంగా బడిలో చదువుకునే పిల్లలు, కాలేజీ విద్యార్థులు, గృహిణిలు, విడాకులు తీసుకున్న దంపతులు దీని బారిన అధికంగా పడుతుంటారు. మనిషి మీద ఒత్తిడి అధికమవుతున్న కొద్దీ ఈ ఒంటరి తనం అధికమవుతుంది. శిశువుకి తల్లితో సాన్నిహిత్యం లేకపోతే ఒంటరితనం ప్రాప్తిస్తుంది. పిల్లలకి ఆటపాటల్లో తల్లిదండ్రుల సహచర్యం లేకపోయినా లేదా వాళ్ళతో మాట్లాడేవారే కరువయినా గానీ వారు ఒంటరితనానికి లోనవుతారు. స్కూల్లోగానీ, ఆటల్లోగానీ తన స్నేహితులచే తిరస్కరింపబడేవాడు. భయంకరమైన ఒంటరితనానికి లోనవుతాడు. ఒంటరి తనానికి కారణాలు అనేకం. మనిషి సహజ పద్ధతివల్ల అయితేనేమి, బుద్ధికౌశల్యం లోపించడం వల్ల అయితేనేమి, పేదరికంవల్ల అయితేనేమీ, తప్పు చేసినందుపల్లె గానీ లేదా వైఫల్యాల వల్ల అయితేనేమి ఒంటరితనం అలవడుతుంది. ఆకర్షణీయంగా లేవనే భావన, అంగవైకల్యాలు ఒంటరి తనాన్ని అధికం చేస్తాయి. ఒక్కోసారి అస్వస్థతవల్ల కూడా ఒంటరితనం ఏర్పడవచ్చు.. అయితే, తమలోని ఒంటరితనపు భావనే తమ అస్వస్థతకు అసలైన కారణమని చాలామంది గ్రహించరు. ఒక్కోసారి మనం నివసిస్తున్న పరిసరాలు కూడా మనని ఒంటరితనానికి లోనుచేస్తాయి. ఆందోళనలు, వాతావరణ కాలుష్యం, రణగొణ ధ్వనులతో నిండిపోయిన పట్నవాసం, నైతిక విలువలు లోపించిన కుటుంబ సభ్యుల ప్రవర్తన, ప్రేమ రాహిత్యం, గుర్తింపులేని గానుగెద్దు జీవితం ఇవన్నీ మానసికంగా మనని కృంగదీసి మనని ఒంటరి వాళ్ళని చేయవచ్చు. ఒంటరి తనానికి కారణాలేమైనా కానివ్వండి దానివలన ఏర్పడే ఫలితాలు మాత్రం చాలా బాధాకరమైనవి. ఒంటరి తనమనేది పూర్తిగా మానసికమైనది. కాబట్టి, అన్నిటి కన్నా ముందు మానసికంగా ఒంటరితనాన్ని ఎదుర్కోడానికి సన్నద్ధులు కావాలి. నలుగురు మధ్య గడిపినంత మాత్రాన ఒంటరితనం పారిపోదు. ఒంటరితనం వేరు. ఒంటరిగా ఉండటం వేరు.  ఒంటరితనం కన్నా ఆందోళన చెందటమే నయం ఆందోళనకన్నా మనం ఈర్ష్యపడే వ్యక్తితో స్నేహామే నయం అన్నాడో ప్రఖ్యాత రచయిత కాబట్టి మన మనస్సు క్లిష్టమైన వ్యక్తితో సంపూర్ణంగా "స్నేహం చెయ్యాలి ఒక్కోసారి కొన్ని రకాల వ్యక్తుల సమక్షంలో మనం ఒంటరితనాన్ని పూర్తిగా మర్చిపోగలుగుతాం. అటువంటి వ్యక్తుల మనస్తత్వాన్ని గ్రహించి మీరు వ్యక్తిత్వాన్ని  అలాగే మలుచుకోడానికి ప్రయత్నించవచ్చు.. మనసులోని కల్మషాన్ని, ఈర్ష్యాద్వేషాల్ని, ద్వంద ప్రవృత్తుల్ని తగ్గించుకోగలిగిననాడు ఒంటరితనం దానంతట అదే నిష్క్రమిస్తుంది. బ్రతుకు శాపం గావచ్చు. కానీ ఆహ్లాదమైన స్నేహం వరం. దాన్ని తాము అనుభవిస్తూ..  ఇతరులకు పంచితే.. అదే ఒంటరితనాన్ని తరిమి కొట్టడానికి తిరుగులేని సాధనం అవుతుంది.                                              ◆నిశ్శబ్ద.

అమ్మాయిలూ…ఈతప్పు చేయొద్దు!

జీవితంలో తప్పులు జరగడం అనేది సహజం. ఆ తప్పులలో కొన్నింటిని సరిదిద్దుకోవద్దు, అయితే కొన్ని తప్పులు సరిదిద్దుకోలేరు. అలా సరిదిద్దుకోలేమని చాలామందికి తెలియకుండా తప్పులు చేస్తారు. అమ్మాయిలు తమ జీవితంలో కొన్ని తప్పులు చేస్తారని, తప్పు నిర్ణయాలు తీసుకుంటున్నారని కొన్ని సర్వేలలో స్పష్టమయింది. అమ్మాయిల ఆలోచనా విధానమే దానికి కారణమని కౌన్సిలర్లు అభిప్రాయపడుతున్నారు. అమ్మాయిలు చేసే తప్పులు, తీసుకునే తప్పు నిర్ణయాల గురించి అమ్మాయిలు తప్పక తెలుసుకోవాలి మరి. స్వేచ్ఛను కోల్పోవద్దు! స్వేచ్ఛ అంటే చాలామంది వేరే అర్థం తీసుకుంటారు. పొట్టి పొట్టి బట్టలేసుకుని ఇష్టమొచ్చినట్టు తిరుగుతూ నా ఇష్టం నా స్వేచ్ఛ అనే వాళ్లకు నిజమైన స్వేచ్ఛ అంటే అర్థం తెలియకపోవచ్చు.  కానీ స్వేచ్ఛ అంటే ఒకరి చెప్పుచేతల్లో లేకుండా ఇష్టమైనదాన్ని పొందడం.  నచ్చినది తినడం, నచ్చినది చదవడం, నచ్చినది భయం లేకుండా అడగడం. ఇవన్నీ అమ్మాయిలలో ఆత్మవిశ్వాసపు స్థాయిలను చాలా గొప్పగా తీర్చిదిద్దుతాయి. ఏదైనా అడిగితే ఇంట్లో ఏమంటారో అనే భయాన్ని వదిలిపెట్టాలి. అవసరమైన వస్తువు ఎందుకు అవసరం అనే విషయాన్ని వివరించాలి. భారంగా ఆలోచించొద్దు! చాలామంది ఇళ్లలో అడపిల్లల్ని భారంగా చూస్తారు. ఇది చిన్నతనంలో ఎక్కువగా కనిపించకపోయినా పెద్దయ్యే కొద్దీ ఈ భావాన్ని తల్లిదండ్రులు ఆడపిల్లల దగ్గర మాటల్లో వ్యక్తం చేస్తుంటారు.  ఆడపిల్లలు ఏదైనా ఖరీదైన వస్తువులు అడిగినప్పుడు "నీకోసం ఇంత దాచిపెట్టాలి. ఇప్పుడే ఇంతింత ఖర్చులు భరించాలంటే ఎలా??"  "నువ్వు ఇలా అడిగితే ఎలా రేపు నీ పెళ్లికి చాలా డబ్బు కావొద్దు" అని అంటుంటారు. అవన్నీ విని విని ఆడపిల్లలు కుటుంబానికి భారం అవుతారేమో అని చదువు విషయంలో పెద్దపెద్ద కలలవైపు వెళ్లకుండా ఆగిపోతారు. నిజానికి భారం అవుతున్నామేమో అనే ఆలోచనతోనే ఆడపిల్లలు ఇంటి భారాన్ని మోస్తున్నవాళ్ళున్నారు. ఇంటి భారం మోయడం తప్పుకాదు కానీ తామే ఇంటికి భారం అనుకోవడం తప్పు. కాంప్రమైజ్ అవ్వద్దు! ఆడపిల్ల అంటేనే కాంప్రమైజ్ కి మారుపేరు అన్నట్టు పెంచుతారు కొందరు. తినే విషయం దగ్గర నుండి అవసరమైన వస్తువుల వరకు ప్రతిదాంట్లో కాంప్రమైజ్ అవడం నేర్పిస్తారు. ఇలా  కాంప్రమైజ్ ల మధ్య బతికి ఆడపిల్లలు వేసే ఒక పెద్ద రాంగ్ స్టెప్ ఏమిటంటే జీవితకాల నిర్ణయం అయిన పెళ్లి విషయంలో కూడా కాంప్రమైజ్ అయిపోవడం. ఇంట్లో వాళ్లకు భారం తగ్గిపోతుంది, ఏదో ఒక సంబంధం అడ్జస్ట్ అయిపోతే సరిపోతుంది. ఇంట్లో ఇబ్బందులు అవుతున్నాయి నా పెళ్లైపోతే అంత సెట్ అయిపోతుంది అని ఆలోచించే అమ్మాయిలు ఈకాలంలో కూడా ఉన్నారంటే ఆశ్చర్యమే వేస్తుంది. ఇష్టాలు వదిలిపెట్టద్దు!! అందరికీ ఇష్టాలుంటాయి. అలాగే ఆడపిల్లలకు కూడా. కానీ ఇంట్లో తల్లిదండ్రుల కష్టాలను చూసే ఆడపిల్లలు తమ ఇష్టాలను బయటపెట్టరు. ముఖ్యంగా ఆర్థికపరమైన ఇష్టాలను బయటపెట్టని వాళ్ళున్నారు. అలాగని అందరూ ఇలా త్యాగం చేసేస్తారని అనడం లేదు. కానీ ఆడపిల్లలు తమకున్న చిన్న చిన్న ఇష్టాలను వధులుకోకూడదు. ఆ అసంతృప్తి చాలా మానసిక సమస్యలకు దారితీస్తుంది. ఆర్థిక సంపాదన మానుకోవద్దు! కొంతమంది మగవాళ్లకు సంపాదన బాగుంది కదా అనే ఆలోచనతో ఆడపిల్లలను సంపాదించడానికి ప్రోత్సహించరు. తల్లిదండ్రులేమో ఆడపిల్లను బయటకు పంపించాలంటే భయమనే సాకుతో ఉద్యోగానికి పంపరు, పెళ్లయ్యాక భర్త, అత్తమామలు ఏమో మా సంపాదన ఉందిగా ఇంట్లో హాయిగా ఉంటే చాలు అంటారు. ఇలా రెండు వైపులా ఆడపిల్లలను ఆర్థికంగా ముందడుగు వేయకుండా చేసేవాళ్ళు ఉన్నారు. తమకంటూ ఆర్థిక సంపాదన లేకపోతే పెళ్లి కాని వాళ్ళు అయినా, పెళ్లి అయిన వాళ్ళు అయినా తమ అవసరాల కోసం భర్త దగ్గర, అత్తమామల దగ్గర చెయ్యి చాపుతూనే ఉండాలి. అందుకే తమ చేతిలో ఏ విద్య ఉన్నా, దాని సహాయంతో తమకంటూ కొంత సంపాదించుకోవాలి. ఏమో ఎవరు చెప్పొచ్చారు ఇలా సంపాదించే ఆడపిల్లలు ఆర్థిక వేత్తలు కూడా కాగలరు. ◆ వెంకటేష్ పువ్వాడ.

అసంతృప్తితో అతిగా టీవి

  అదేపనిగా టీవి చూడటంలో మునిగిపోతున్నారా? అయితే మీరు తాజాగా వెలుగుచూసిన ఓ సర్వే వివరాలు తెలుసుకోవాల్సిందే. మేరీ ల్యాండ్ విశ్వవిద్యాలయం నలబై వేలమందితో చేసిన అధ్యయనం ఆసక్తిగొలిపే విషయాలను బయటపెట్టింది. వివిధ రకాల సమస్యలు, కోరికలుండి అవి తీరక అసంతృప్తితో ఉన్నవారు అధికంగా టీవి చుస్తుంటారని ఆ సర్వే వెల్లడించింది. ఆనందంగా ఉదేవారు టీవి చూసే గంటలతో పోల్చినపుడు అసంతృప్తిపరులు 30 శాతం అధికంగా కార్యక్రమాల విక్షణకు కేటాయిస్త్రున్నారు. తాత్కాలికంగా ఇది మనసుకు ఊరటనిచినప్పటికి దీర్ఘకాలంలో తీవ్ర నిరాశకు గురి చేస్తుందనేది సారాంశం. ఈ అసంతృప్తికి దూరం కావడం ఎలా అనేది దాన్లోనే బయటపడింది. పుస్తకాలు చదవడం ,స్నేహితులతో కాలక్షేపం చేయడం చక్కటి లైంగిక సంబంధాలు కలిగి ఉండటంవంటివి ఆనందానికి అసలైన మార్గాలని సర్వేలో పాల్గొన్న వారు తేల్చి చెప్పారు.

మనసును స్వాధీనం చేసుకోవడానికి ఏమి చేయాలి?

మనసును తమ స్వాధీనంలో ఉంచుకోవాలన్న ఆసక్తి అందరికీ ఉంటుంది. సాధారణంగా మనలో ప్రతి ఒక్కరికీ మనసు నియంత్రణ గురించి ఎంతో కొంత తెలుసు. మనందరం మనసుల్ని నియంత్రించడానికి ప్రయత్నిస్తూనే ఉంటాం. కానీ, దాని గురించి మరికొంత తెలుసుకొని, మరింత మెరుగ్గా, సమర్థంగా మనసును స్వాధీనంలో ఉంచుకోవడానికి మనం ప్రయత్నించాలి. ఈ విషయంలో మనకు ఎవరు సహాయం చేయగలరు? ఎవరైతే తమ మనసును సంపూర్ణంగా స్వాధీనంలో ఉంచుకున్నారో వారు మాత్రమే మనకు సహాయపడగలరు! మనోనిగ్రహం ఎంతో ఆసక్తికరమైన ఆట. అయితే అది మనకు అంతర్గతమైనది. గెలుపు ఓటములను లెక్క చేయని మనస్తత్వం (క్రీడాస్ఫూర్తి) ఉంటే అప్పుడప్పుడు, తాత్కాలికంగా ఓడిపోతున్నట్లు తోచినా, ఈ ఆటను గొప్పగా ఆనందించవచ్చు. ఈ ఆట ఆడడానికి నైపుణ్యం, చురుకుదనం, హాస్యస్ఫూర్తి, మంచి హృదయం, వ్యూహాత్మక శక్తి, ధీరోదాత్తత అవసరం. అప్పుడే నూరుసార్లు అపజయం పాలైనా గుండె జారిపోకుండా నిలదొక్కుకోగలం.  అత్యున్నత యోగస్థితిని ఎలా పొందగలమో శ్రీకృష్ణుడు భగవద్గీతలో వివరించాడు. అర్జునుడు ఆయన చెప్పినది విని నిస్పృహతో భగవానుణ్ణి ఈ క్రింది విధంగా అడిగాడు. అతని నిస్పృహను మనం సులభంగా అర్థం చేసుకోవచ్చు. “ఓ కృష్ణా! మనను అత్యంత చంచలమైనది! నువ్వు బోధించే ఈ యోగం సంపూర్ణంగా నిశ్చలమైన మనసును కలిగివున్నప్పుడే సాధ్యం కదా! కాబట్టి ఈ యోగస్థితి మనలో ఏ విధంగా నిలిచి ఉండగలదో నాకు అర్థం కావడం లేదు. అంతేకాక  మనసు అశాంతితో అల్లకల్లోలంగా ఉంటుంది. అది శక్తిమంతమైనది, మూర్ఖమైనది. గాలిని నిగ్రహించడం ఎంత కష్టమో మనసును నిగ్రహించడం కూడా అంతే కష్టమని నాకు తోస్తున్నది” అని అర్జునుడు తన సందేహాన్ని వెలిబుచ్చాడు. మానవులందరూ సర్వసాధారణంగా అడిగే ఈ ప్రశ్నకు సమాధానంగా శ్రీకృష్ణుడు సర్వమానవాళీ ఎల్లకాలం గుర్తుంచుకోదగిన సందేశాన్నిచ్చాడు. మనసు నియంత్రణకు సంబంధించిన భారతీయ ఆలోచనా ధోరణి, సాధనా విధానం చాలావరకూ ఈ సందేహం మీదే ఆధారపడ్డాయి.  శ్రీకృష్ణుడు ఇలా చెప్పాడు.. “ఓ అర్జునా! నిస్సందేహంగా మనసు ఎంతో చంచలమైనది. దాన్ని నియంత్రించడం చాలా కష్టం. కానీ అభ్యాస వైరాగ్యాల ద్వారా దాన్ని స్వాధీనం చేసుకోవచ్చు.” 'అభ్యాసం', 'వైరాగ్యం' అనే ఈ రెండు మాటలలో శ్రీకృష్ణుడు మనసును స్వాధీనం చేసుకోవడానికి సంబంధించిన రహస్యాన్నంతటినీ  అందించాడు. కానీ, వాటిని మన జీవనస్రవంతిలోకి తెచ్చేది ఎలా? అదే అసలు సమస్య. దీన్ని పరిష్కరించడానికి.. => మనసును స్వాధీనపరచుకోవాలన్న దృఢ సంకల్పం కలిగివుండాలి. => మనసు స్వభావాన్ని అర్థం చేసుకోవాలి. => మనోనిగ్రహం కోసం క్రమం తప్పకుండా ప్రయత్నించాలి.  ఈ మూడు చేస్తే మనసు స్వాధీనంలో ఉంటుంది.                                      *రూపశ్రీ.  

కష్టజీవులకు సలాం!

  కష్టజీవులు ఎవరు?? తమ స్వేదాన్ని ధారపోసి దేశాలను నడిపిస్తున్నవారు. వారే లేకుంటే ఏ దేశానికి కూడా అభివృద్ధి అనేది శూన్యం. ఒక విత్తనాన్ని నాటిన తరువాత అది మొలక వచ్చి, మొక్కగా మారి, ఎదుగుతూ వృక్షమై పండ్లను, పువ్వులను ఇస్తుందంటే దానికి భూమి లోపలి నుండి వేర్ల ద్వారా పోషకాలు, నీరు మొదలైనవి అందుతూ ఉండటం వల్లనే దాని ఎదుగుదల సాధ్యమయ్యింది. ఆ చెట్టుకు కనుక వేర్లు లేకపోతే అది క్రమంగా పచ్చదనం కోల్పోయి, వాడిపోయి, మోడుగా మిగిలిపోతుంది.  దేశము ఒక వృక్షమైతే, దేశాన్ని నడిపిస్తున్న కార్మికులు వేర్ల వంటి వాళ్ళు.  కానీ సమాజంలో ఏమి జరుగుతుంది?? కార్మికులంటే ఒకానొక చిన్న చూపు అందరికీ. ఎంత చిన్న చూపు అంటే బయట ఎవరి వల్ల అయినా ఏదైనా ఇబ్బంది కలిగినప్పుడు, ఇంట్లో వాళ్ళ వల్ల ఏదైనా ఇబ్బంది ఎదుర్కొన్నప్పుడు, ఎవ్వరిమీద అయినా కోపం ఉన్నప్పుడు ఇలా మనిషి జీవితంలో ఉన్న ఎన్నో రకాల అనిశ్చితి మరియు అసహన సందర్భాలలో బయటి చిన్న కార్మికులపైన ఆ కోపం, చిరాకు, అసహనాన్ని తొందరగా వెళ్లగక్కేస్తూ ఉంటారు చాలా మంది. అయితే ఆ చిన్న కార్మికులకు ఆ పని తప్ప వేరే ఏవిధమైన ఆదాయవనరు లేకపోవడం వల్ల మనసు చంపుకుని ముందుకు వెళ్ళిపోతారు. ఈసమాజంలో డబ్బుంటే చాలు బ్రతకవచ్చు అనుకునేవాళ్ళు ఒకసారి కార్మికులు, తమకు అవసరమైనవి అన్నీ సమకూర్చి పెట్టేవాళ్ళు లేకపోతే ఎలా?? అనే ఒకానొక ప్రశ్న వేసుకుంటే దిక్కులు చూడాల్సి వస్తుంది తప్ప సమాధానం దొరకదు.  ఎందుకంటే కార్మిక శక్తిని కాదని ఈ ప్రపంచం బ్రతకలేదు. ఒకవేళ వాళ్ళను కాదని బతకడానికి ప్రయత్నం చేసినా కొన్ని పనులు చేసుకోవడానికి ఈ ప్రపంచానికి ఆ కార్మికులు, శ్రామికులే అవసరం అవుతారు. అంతటి గొప్ప కార్మికుల విషయంలో ఈ ప్రపంచం చర్య ఎలా ఉంటుంది అంటే శ్రమ దోపిడీ రూపంలో ఉంటుంది. ప్రపంచం కార్మిక దినోత్సవాన్ని మే 1వ తేదీన ప్రపంచ వ్యాప్తంగా జరుపుకుంటారు. ఈరోజు వెనక ఉద్దేశం అందరితో సమానమైన పని గంటలు అన్ని రకాల పనులు చేసేవారికి కావాలని చేసిన పోరాట పలితం, పనికి తగ్గ వేతనం కావాలని చేసిన పోరాట పలితం. తన పేరుతోనే  ఒక గొప్ప విప్లవాన్ని ప్రపంచానికి పరిచయం చేసినవాడు కార్ల్ మర్క్స్. ఈయన గొంతెత్తి "ప్రపంచ శ్రామికులారా ఏకం కండి. పోరాడితే పోయేదేమి లేదు సంకెళ్లు తప్ప" అని గొంతెత్తి ప్రపంచ కార్మికులకు, కష్టపడి పనిచేసి శ్రమదోపిడికి గురవుతున్న వాళ్లకు పిలిలుపిచ్చాడు. ఈ శ్రమదోపిడి అనేది ఎన్నో ఏళ్లకేళ్ళుగా ఎన్నెన్నో దేశాలలో సాగుతున్న ఒక దారుణ వ్యవస్థ. దీన్ని  అంతమొందించాలని కార్మికుల కోసం కార్ల్ మార్క్స్ కూడా పోరాటం చేసాడు.  రెండు వందల సంవత్సరాల క్రితం కార్ల్ మార్క్స్ నినాదం నేటి తరానికి కూడా సరిగ్గా సరిపోతోంది అంటే ఈ సమాజం అభివృద్ధిలో శ్రామికులు అలాగే ఉన్నారు కానీ బడా బాబులే బాగా ఎదుగుతున్నారని అనిపిస్తోంది. అయితే అక్షరాస్యత కలిగిన వారికి  కాస్త ప్రశ్నించే తత్వం ఉందని సంతోషపడదామని అనుకునే లోపు ఎంతటి వారైనా ఈ దోపిడికి గురవుతున్నవారే అని నేటి ఉద్యోగాల తీరు, ఆఫీసు పని గంటలు, యాజమాన్యాల ఒత్తిడి స్పష్టం చేస్తున్నాయి. 8 గంటల పని, 8 గంటల విశ్రాంతి, 8 గంటల రీక్రియషన్ అనే వాటిని సాధించుకోవడానికి పనులు మానేసి నిరసన తెలుపుతూ కార్మికులు తమ ప్రాణాలను పణంగా పెట్టి మేము మనుషులమే మా శ్రమకు పరిమితులు కావాలని వాటిని సాధించుకున్న రోజు.  మే డే అనగానే ప్రపంచాన్ని వారి శక్తిని స్మరించుకుని వదిలేయకుండా వాటి కష్టాన్ని గుర్తించి, వారి శ్రమను దోచుకోకుండా శ్రమకు తగ్గ పలితాన్ని వారికి ఎల్లవేళలా అందించడమే సాటి పౌరులు మరియు ప్రపంచ దేశాల కర్తవ్యం అని తెలుసుకోవాలి.                                 ◆వెంకటేష్ పువ్వాడ.

మనిషి జీవితం పరిపూర్ణత సాధించాలంటే తెలుసుకోవలసింది ఇదే..

జీవితంలో మనిషికి ఎన్నెన్నో అలవాట్లు ఉంటాయి. వాటిల్లో కొన్ని ఉపయోగకరమైతే మరికొన్ని పతనానికి దారితీస్తాయి. ఈ అలవాట్లకి కారణం అతని మానసిక ఆలోచనా ధోరణే తెలివైనవాడు తన ఆలోచనా ధోరణిని నియంత్రిస్తే, మూర్ఖుడు ఆలోచనల చేత నియంత్రింపబడతాడు. తెలివైనవాడు ముందు తను ఏం ఆలోచించాలో, ఎలా ఆలోచించాలో నిర్ణయించుకుంటాడు. బాహ్య విషయాలు అతని ఆలోచనా ధోరణిని భంగపరచకుండా జాగ్రత్త వహిస్తాడు. కానీ తెలివి తక్కువవాడు అలా కాదు. అస్థిరమైన ఆలోచనలతో ఇతర విషయాల ప్రభావంతో తన నిర్ణయాలను క్షణం క్షణం మార్చుకుంటూ జీవితాన్ని వెళ్ళదీస్తాడు. ఆలోచనా రాహిత్యం మనిషిని ఉన్మత్తుడ్ని చేస్తుంది. మనిషి వైఫల్యానికి ప్రధాన కారణం అతని అశ్రద్ధతో కూడిన ఆలోచనా ధోరణులే సరైన, నిజమైన ఆలోచన గల మానసిక ప్రవృత్తి మాత్రమే మనిషి తప్పుడు జీవితాన్ని సరిచేయగలదు. సరైన, నిర్దుష్టమైన నడవడిక మాత్రమే మనిషి జీవితంలో శాంతిని ప్రసాదించి, సఫలీకృతుడ్ని చేయగలదు. ఆలోచనలని నియంత్రించాలంటే ముందు మనలో గజిబిజిగా కలిగే ఆలోచనలను క్రమబద్దం చేయాలి. తార్కికతను అలవర్చుకోవాలి. ఒకదానికి మరోదానికి మధ్యన సారూప్యత, సామరస్యత ఉండాలి. పొంతన లేనట్లుండే అనంతమైన ఆలోచనా పరంపరల్ని ఓ క్రియాశీలకమైన రూపంలోకి మరల్చుకోవాలి. మన ఆచనలు మన నియమాలకు గానీ లేదా మన ధోరణికి గానీ విరుద్దంగా వుండకూడదు. మనం ఇతరుల మీద చూపించే జాలిగానీ, దయగానీ, క్షమగుణం గాని మనల్ని ఇబ్బందుల్లో పడేయగూడదు. నీతితో కూడిన నియమాలకు నీతికర వాతావరణంలో కూడా కట్టుబడి వుండాలి. మనలో కలిగే ఆలోచనలలో, స్పందనలలో ఏవి నిజాలో, ఏవి అపోహలో తేల్చుకోవాలి. మనలోని విజ్ఞాన పరిధుల్ని కనుగొనాలి. మనకేం తెలుసో మనకి తెలియాలి. అలాగే, మనకేం తెలియదో కూడా మనకు తెలియాలి. ఏవి సత్యాలో, ఏవి అభిప్రాయాలో మనం గ్రహించాలి. చాలా మంది తమ నమ్మకాలని తమకు తెలిసిన జ్ఞానంగా భావిస్తారు, అది సమంజసం కాదు. తప్పుగా ఆలోచించే వాడి చేష్టలు కూడా దుర్మార్గంగా వుంటాయి. దానికి తగ్గట్టు సమస్యలు అవిశ్రాంతంగా వచ్చి పడుతుంటాయి. తనని ఇతరులు నాశనం చేస్తారని, మోసం చేస్తారని, తనకి కీడు తలపెడతారని ఊహిస్తుంటాడు. తనని తాను రక్షించుకునే ప్రయత్నంలో ధర్మాన్ని పూర్తిగా విస్మరిస్తాడు. ఫలితంగా తన దుర్మార్గపు అంచనాలకు తానే బలి అవుతాడు, ఆత్మ పరిశీలన లేకపోవడం చేత దుర్మార్గానికి సన్మార్గానికి మధ్య తేడా గ్రహించలేడు. కాని సరైన పంథాలో ఆలోచించేవాడు అలాకాదు. తన గురించి గాని, తన వ్యక్తిగత శ్రద్ధ గురించిగాని ఆలోచించడు. తనపై ఇతరులు ప్రదర్శిస్తున్న ఈర్ష్యాద్వేషాలు అతనికి మానసిక అస్తిరతను కలిగించవు. అతనెప్పుడు “ఫలానావ్యక్తి నాకు కీడు తలపెట్టాడు" అని ఆలోచించడు. కేవలం తన దుశ్చేష్టలే తనని నాశనం చేస్తాయి తప్ప ఇతరుల చేష్టలు  తననేమి చేయలేవని గ్రహిస్తాడు. తన భవిష్యత్తు, తన ఎదుగుదల కేవలం తన చేతుల్లోనే వుందని గ్రహిస్తాడు. విషయాసక్తి, విషయావగాహన వుంటుంది. యదార్థాలని యదార్థాలుగా చూస్తాడు కష్టాలు వచ్చినప్పుడు విపరీతంగా కదిలిపోడు. అలాగే ఆనందవు సమయాలలో వివరీతంగా చలించడు జీవితపు ఆటుపోట్లకు తట్టుకునే మానసిక స్థైర్యాన్ని సంతరించుకుంటాడు. తన చుట్టూ వున్న ప్రకృతినుంచీ, తన చుట్టూవున్న సమాజం నుంచీ నిరంతరమూ నేర్చుకుంటూనే వుంటాడు. మనిషి ఎంతైనా నేర్చుకోవచ్చు కానీ, దానికి తగ్గ సమయస్ఫూర్తి ధర్మచింతన లేకపోతే అది బూడిదలో పోసిన పన్నీరే అవుతుంది. ముందు మనిషి తనని తాను జయించుకోగలిగిన నాడు ఆధర్మాన్ని జయించగలడు. కష్టాలు, బాధలు చిరాకులు ప్రతి మనిషికీ వుంటాయి. అయితే వాటిని ఓపికతో, ఓ నిర్దుష్టమైన ప్రణాళిక, వ్యూహంతో ఛేదించ గలిగిననాడు మనిషి జీవితం పరిపూర్ణతను సంతరించుకుంటుంది.                                  ◆నిశ్శబ్ద.

విజయవంతమైన నాయకుడు కావడానికి చాణక్యుడు చెప్పిన సలహాలు.. !

  ఒక వ్యక్తి చాణక్య నీతి సూత్రాలను లోతుగా అధ్యయనం చేస్తే అతను జీవితంలో ప్రతి అడుగులోనూ విజయం సాధిస్తాడు. చాణక్యుడి బోధనలు మానవాళిని సరైన మార్గంలోకి తీసుకురావడంలో సహాయపడతాయి. ప్రతి వ్యక్తి జీవితంలో పురోగతి సాధించాలని కోరుకుంటాడు. చాలా మంది నాయకత్వం కావాలని కోరుకుంటారు.  కానీ కొన్ని లోపాల కారణంగా వారు వెనుకబడిపోతారు. చాణక్య నీతిలో అలాంటి కొన్ని విషయాలు ప్రస్తావించబడ్డాయి.  వాటిని దృష్టిలో ఉంచుకుంటే ఎవరైనా సులభంగా మంచి నాయకుడు  కావచ్చట. చాణక్యుడు దార్శనిక నాయకత్వం  ప్రాముఖ్యతను నొక్కి చెప్పాడు. ఒక నాయకుడికి స్పష్టమైన దృష్టి ఉంటుంది. ఇది జట్టును ఒక సాధారణ లక్ష్యం వైపు సమలేఖనం చేస్తుంది. సమర్థవంతమైన నాయకుడిగా మారడానికి స్పష్టమైన ఆలోచించన,  పారదర్శకత..  నమ్మకాన్ని పెంచడంలో సహాయపడుతాయట. ఏదైనా పెద్ద పనిని ప్లాన్ చేసే ముందు లేదా తర్వాత అనేక రకాల అడ్డంకులను ఎదుర్కోవలసి ఉంటుంది. కానీ ఈలోగా ఓపికగల నాయకుడు తన ధైర్యాన్ని తగ్గించుకోడు లేదా జట్టును కూడా కుంగిపోనివ్వడు. సమస్యలకు త్వరిత,  సంతోషకరమైన పరిష్కారాలను కనుగొనడం, పరిస్థితులను మార్చడంలో  నాయకుడు  కీలక పాత్ర పోషిస్తాడు.  జీవితంలో గొప్ప విజయాన్ని సాధించాలనుకుంటే మొదట  సమయం  ప్రాముఖ్యతను తెలుసుకోవాలి. సమయం విలువను అర్థం చేసుకున్న వారు జీవితంలో శిఖరాగ్రానికి చేరుకుంటారు. నాయకుడు స్వయంగా తన పనిలో ఆలస్యంగా వస్తే అది తన చుట్టూ ఉన్న వారిపై  చెడు ప్రభావం చూపుతుంది. చాణక్య నీతి ప్రకారం ఒక వ్యక్తి తన తెలివితేటలతో ప్రజలను తన వైపుకు ఆకర్షించుకోవాలి,  కార్యాలయంలో పని చేయాలి. నిజాయితీగా పనిచేస్తున్నట్టు అందరికీ   కనిపించాలి. అప్పుడు ఆ వ్యక్తి విలువ పెరుగుతుంది. ఇలా జరిగినప్పుడు ఆ వ్యక్తి తమ నాయకుడుగా ఉండాలని అందరూ కోరుకుంటారు. పరిమిత వనరులతో,  ప్రతికూల పరిస్థితులలో తమ లక్ష్యాలను సాధించే వ్యక్తులు నాయకులు అయ్యే గుణాన్ని కలిగి ఉంటారు. ఎందుకంటే నేటి యుగంలో నిర్వహణ ఒక వ్యక్తి నుండి బహుళ పనులను ఆశిస్తుంది. ప్రతి ఒక్కరు పనిలో సమర్ధవంతంగా ఉంటే, అది వారిని  నాయకుడిగా ఎదగడానికి మార్గం సుగమం చేస్తుంది.                                                        *రూపశ్రీ.

కాశ్మీర్ కు ఆ పేరు ఎలా వచ్చింది?

కాశ్మీర్ అనేది కేవలం ఒక భూభాగం కాదు. చరిత్ర, జానపద కథలు,  సంస్కృతి  పొరలతో చుట్టబడిన పేరు.  కాశ్మీర్ గురించి తెలుసుకునే కొద్దీ  లెక్కలేనన్ని కథలు బయటపడతాయి. ఒకప్పుడు 'భూమిపై స్వర్గం' అని పిలువబడే ఈ ప్రాంతం ఇప్పటికీ దాని అందానికి ప్రసిద్ధి చెందింది, అయితే దాని పేరు యొక్క మూలం   చరిత్ర చాలా ఆసక్తికరంగా ఉన్నాయి. దీని గురించి తెలుసుకుంటే.. కాశ్మీర్ యొక్క పురాతన జానపద కథలు.. కాశ్మీర్ అనే పదం ఒక పాత జానపద కథలో మూలాలను కలిగి ఉన్నట్టు తెలుస్తుంది. ఈ లోయ ఒక పెద్ద సరస్సు ఎండిపోవడం ద్వారా ఉనికిలోకి వచ్చిందని చెబుతారు.  వేల సంవత్సరాల నాటి జానపద కథ ప్రకారం కాశ్మీర్ ఒకప్పుడు ఒక పెద్ద సరస్సు. ఇక్కడ ఎవరూ నివసించేవారు కాదు.  కేవలం నీరు మాత్రమే ఉండేది. తరువాత  కశ్యప మహర్షి వచ్చాడు.  ఈయన భృగు వంశానికి చెందిన వాడు. ఈయన కొండలను నుండి ఆ సరస్సు నీటిని బయటకు తీశాడట.  ఇది మానవ నివాసానికి అనువైన భూమిని సృష్టించింది. అది చాలా అందంగా ఉండటంతో  "భూతల స్వర్గం" అని పిలువబడిందట.  తరువాత ఇది "కశ్యపమార్", తరువాత  చివరకు నేటి "కాశ్మీర్" గా మారిందని చెబుతారు. ఈ సరస్సు,  కశ్యప మహర్షి కథ 12వ శతాబ్దపు చరిత్రకారుడు కల్హణుడు రాసిన రాజతరంగిణి పుస్తకంలో కూడా ప్రస్తావించబడిందట. ఏ భారతీయ గ్రంథంలోనైనా కాశ్మీర్ చారిత్రాత్మకంగా నమోదు చేయబడటం ఇదే మొదటిసారి. జమ్మూ కాశ్మీర్ ప్రభుత్వ ప్రణాళిక అభివృద్ధి,  పర్యవేక్షణ విభాగం వెబ్‌సైట్‌లో కూడా ఇది ప్రస్తావించబడింది. కాశ్మీర్ అనే పేరుకు అర్థం ఏమిటి? సంస్కృతంలో “కా” అంటే జలం (నీరు),  “షామిర” అంటే ఎండబెట్టడం అని అర్థం. దీని ప్రకారం, 'కాశ్మీర్' అనే పదానికి సాహిత్యపరమైన అర్థం  "ఎండిన నీరు" అంటే నీటి నుండి బయటపడిన భూమి. మరొక అభిప్రాయం ప్రకారం, 'కాస్' అంటే కాలువ లేదా వాగు,  'మీర్' అంటే పర్వతం. ఈ వివరణ ప్రకారం కాశ్మీర్ అంటే "పర్వతాల మధ్య ప్రవహించే ప్రవాహాల భూమి" అని అర్థం. పురాతన గ్రంథాలు,  విదేశీ పత్రాలలో కాశ్మీర్.. భారతదేశం నుండి మాత్రమే కాకుండా ప్రపంచం మొత్తం నుండి పండితులకు,  ప్రయాణికులకు కాశ్మీర్ ఒక ఆకర్షణీయ కేంద్రంగా ఉంది. క్రీస్తుపూర్వం 550లో గ్రీకు చరిత్రకారుడు హెకాటేయస్ ఈ ప్రాంతాన్ని 'కాస్పాపిరోస్' అని పిలిచాడు. తదనంతరం, రోమన్ ఖగోళ శాస్త్రవేత్త టోలెమీ (క్రీ.శ. 150) దీనిని 'కాస్పెరియా' అని పిలిచాడు. చైనా రికార్డులలో కూడా కాశ్మీర్ ప్రస్తావన ఉంది - దీనిని 'కి-పిన్' అని, టాంగ్ రాజవంశం కాలంలో 'కియా-షి-మి-లో' అని పిలిచేవారు. ఇది 7వ, 8వ శతాబ్దాల పత్రాలలో ఉందట. అల్బెరుని కళ్ళ ద్వారా కాశ్మీర్ దృశ్యం.. 11వ శతాబ్దపు ఖ్వరాజ్మీ పండితుడు భారతదేశపు మొదటి మానవ శాస్త్రవేత్త అని కూడా పిలువబడే అల్బెరుని, కితాబ్-ఉల్-హింద్‌లో కాశ్మీర్ గురించి ప్రత్యేకంగా ప్రస్తావించాడు. ఇక్కడి భౌగోళిక నిర్మాణంతో పాటు భాష, సమాజం, మతం, సంస్కృతిని కూడా ఆయన లోతుగా విశ్లేషించారు. అతని ప్రకారం కాశ్మీర్ మధ్య ఆసియా,  పంజాబ్ మైదానాల మధ్య ఉన్న ఒక పర్వత ప్రాంతం. సంస్కృతి,  ప్రకృతి రెండింటిలోనూ ఇది  చాలా గొప్పది. గుర్తింపు  వ్యాప్తి.. 13వ శతాబ్దపు ఇటాలియన్ యాత్రికుడు మార్కో పోలో కూడా కాశ్మీర్ గురించి ప్రస్తావించాడు. వారు దానిని 'కాశీమూర్' అని, దాని నివాసులను 'కాశ్మీరియన్లు' అని పిలిచారు. ఆ సమయంలోనే కాశ్మీర్ గుర్తింపు సుదూర దేశాలకు కూడా చేరుకుందని ఆయన రచనల ద్వారా స్పష్టమవుతోంది.  ఫిదా హస్నైన్  ప్రొఫెసర్ రాసిన చాలా ఆసక్తికరమైన,  చర్చనీయాంశమైన సిద్ధాంతం. అతని ప్రకారం కాశ్మీరీ ప్రజల మూలాలు బాగ్దాద్ సమీపంలో స్థిరపడిన 'కాస్' అనే యూదు సమాజానికి చెందినవి. ఈ కులం క్రమంగా ఆఫ్ఘనిస్తాన్ మీదుగా హిందూకుష్ దాటి కాశ్మీర్ చేరుకుని ఇక్కడ స్థిరపడింది.  ఈ సిద్ధాంతం ఇంకా విస్తృతంగా ఆమోదించబడనప్పటికీ ఇది ఖచ్చితంగా కాశ్మీర్ యొక్క వైవిధ్య గుర్తింపులోని మరొక కోణాన్ని చూపుతుంది. జంబులోచన్ రాజు పాత్ర.. 9వ శతాబ్దంలో ఈ ప్రాంతాన్ని పాలించిన రాజు జంబులోచన్ కాలంలో కాశ్మీర్ అనే పేరు వచ్చిందని చాలా మంది స్థానికులు నమ్ముతారు. వారు స్థాపించిన నగరాలు, పరిపాలనా వ్యవస్థలు కాశ్మీర్‌కు ఒక సాంస్కృతిక నిర్మాణాన్ని అందించాయి.  బహుశా ఈ ప్రాంతం 'కాశ్మీర్' అని పిలువబడిన సమయం ఇదే అయి ఉండవచ్చు. కాశ్మీర్ లోయలు ఎంత అందంగా ఉన్నా, దాని కథ కూడా అంతే మర్మమైనది.  అందుకే కాశ్మీర్ కేవలం ఒక ప్రదేశం కాదు అదొక అనుభూతి.  దానిని అర్థం చేసుకోవడానికి హృదయం,  మనస్సు రెండూ అవసరం అని చెబుతారు.                                     *రూపశ్రీ.